9 tekenen dat je een negatief zelfbeeld hebt (en hoe je dat dan ombuigt)

Niet iedereen zit altijd even lekker in z’n vel en niet iedereen kijkt altijd even tevreden in de spiegel. Tuurlijk. Maar het wordt nogal vervelend als zo’n negatief zelfbeeld je eigenwaarde en zelfvertrouwen in de weg zit.

Een minderwaardigheidscomplex wordt het ook wel genoemd, zo’n laag zelfbeeld. Het gevoel dat je dus minder waard bent dan anderen. Komt in verschillende gradaties voor, van lichte onzekerheden tot diepgewortelde identiteitsproblemen. Overall betekent een negatief zelfbeeld dat je jezelf niet goed genoeg vindt, dat je vaak negatieve conclusies over jezelf trekt en dat je gedrag of uitspraken van anderen op een negatieve manier interpreteert. Deze tekenen kunnen erop duiden dat je ermee kampt.

  • Je kijkt liever niet in de spiegel. You don’t like what you see. Maar echt niet. Hoewel je veel make-up gebruikt, heel veel aandacht besteedt aan je haar en je kleding, zorgt dat je altijd en overal tot in de puntjes verzorgt bent, ben je nooit blij of tevreden.
  • Je vergelijkt jezelf met iedereen. Zelfs als er niets te vergelijken valt, vind jij wel een puntje waarop je jezelf kunt bekritiseren.
  • Je haalt anderen stiekem graag naar beneden. Je zoekt naarstig naar dingen waarop je een ander kunt afkraken. Simpelweg omdat je je er iets beter door voelt. Je laat jezelf en de ander graag ‘geloven’ dat jij beter bent.
  • Iedere vorm van kritiek komt keihard aan. Maakt niet uit of het terecht is, goed bedoeld of opbouwend, in jouw ogen is elke vorm van kritiek persoonlijk op jou gericht. Zie je nou wel, je deugt niet…
  • Je steekt je nek liever niet uit. Je bent bang om je mening te geven. Liever kies je de gulden middenweg en probeer je conflicten te vermijden. Zelfs als je er zelf onder lijdt, zul je het liever laten dan dat je voor jezelf opkomt.
  • Je bent de eerste om je te verontschuldigen voor… voor alles eigenlijk. Want het zal wel aan jou liggen. Jij hebt dit natuurlijk niet goed begrepen, je bent eigenlijk ook niet goed genoeg, dus jij zal het verkeerd gedaan hebben. Sorry is misschien wel een van de meest gebruikte woorden in je vocabulaire.
  • Je gooit snel de handdoek in de ring. Zodra iets dreigt te mislukken, ben je weg. Je bent zo bang dat je faalt, dat je door de mand valt of dat anderen iets van je vinden, dat je liever opgeeft dan een fout maakt. Lastig, aangezien je eigen doelen en eisen zo intens hoog liggen.
  • Je hebt altijd een weerwoord als iemand je een compliment geeft. Je hebt geen idee hoe je moet reageren als iemand je een oprecht schouderklopje geeft. Je bent het er ook nooit mee eens en die ander heeft er vast een dubbele agenda mee… Op elk compliment heb jij wel een ‘oh nou, dat valt wel mee’-achtige reactie.
  • Je kunt niet genieten van mooie dingen. Want aan alle mooie dingen komt een eind. Eigenlijk is dat een beetje je levensmotto. En dus is het zonde om ervan te genieten, want straks ben je het weer kwijt. Je kunt je niet voorstellen dat jou iets moois overkomt en hecht je er daarom ook liever niet aan.

Herkenbaar? Waarschijnlijk voor de meeste mensen wel enigszins. Eigenlijk baalt iedereen wel eens als ‘ie in de spiegel kijkt, vraagt iedereen zich wel eens af: ‘kan ik dit wel?’, ‘ben ik wel goed genoeg?’ en is iedereen wel eens bang voor wat anderen vinden. Dat kan behoorlijk in de weg zitten, maar gezonde zelfkritiek kan je aan de andere kant ook scherp houden en je motiveren om dingen beter te doen. Het wordt alleen wel een probleem als je werkelijk gelooft in de overtuigingen die je belemmeren. Als je geen stemmetje in je hoofd kunt vinden dat zegt dat je wél goed genoeg bent.

En het is ook niet per se makkelijk om een diepgeworteld negatief zelfbeeld te kenteren. Vaak ligt de oorzaak ervan in een (jeugd)trauma en is die niet even 1, 2, 3 met een peptalk verholpen. Maar het kan wel! Het belangrijkst is om met elke negatieve, belemmerende overtuiging het gesprek te kunnen aangaan. Gewoon letterlijk praten met de stem die zegt dat je ‘niet goed genoeg’ bent. Probeer te ontdekken waar het vandaan komt, wat de oorzaak ervan is en wat het met je doet. Hoe belemmert het je? Wat zou je liever anders zien? En hoe zou je deze overtuiging kunnen ombuigen naar het tegenovergestelde? Lukt dat je zelf? Of heb je daar misschien wat hulp bij nodig? Go for it. Pak ze aan, die negatieve gedachten. Want ze zijn onterecht! En het is zo zonde om dingen te laten omdat je zo negatief over jezelf denkt. De grap is namelijk dat jij helemaal hartstikke goed genoeg bent. Maar echt. Het zijn júist die imperfecties die je zo mooi maken.

Beeld: iStock

Lees ook: Check! Dit is het geheim van een positief zelfbeeld

Gerelateerde artikelen

Back to top button