Als je online regelmatig wordt bespuugd en afgezeken

Je kunt het bijna niet gemist hebben: de GeenStijl-rel van vorige week. Voor,- en tegenstanders stonden lijnrecht tegenover elkaar. Was het links elitair gezeur, was het schending van de vrijheid van meningsuiting, was het gemiep over niks? Vala, regelmatig mikpunt van gorigheid online, bekeek het van een afstandje en vroeg zich af: speelt er eigenlijk niet vooral iets anders?

Want jongens, waar gaat het heen met ons? Met het risico op mijn 35ste al bestempeld te worden als een ouwe zeur, maar ik vraag het me echt af. Tijdens het hele The Women vs GeenStijl debacle kon ik, na het lezen van de zoveelste verhandeling over wie er nou gelijk had, alleen maar denken: maar daar gáát het toch helemaal niet om? Het echte issue, het probleem (waarvan dit gedoe slechts één van de vele, vele voorbeelden is) waar we tegenwoordig tegenaan lopen is dat ons moreel kompas de weg een beetje kwijt is. De vraag is dan ook niet of platforms zoals GeenStijl de nek omgedraaid moeten worden of of de vrijheid van meningsuiting in het geding komt, de vraag is vooral waar het toch mis is gegaan. Met ons dus. En met onze moraal. Want die lijken we ergens op de digitale snelweg uit het raam gegooid te hebben.  

Inmiddels ben ik nu zo’n drie jaar actief als online journalist, blogger, columnist, hoe je ‘t ook noemen wilt. Ik schrijf stukjes en die gaan het wereldwijde web op, for all to read. Letterlijk dus, for all, want íedereen zit op het internet. Wat je schrijft verspreidt zich sneller dan ooit tevoren en bereikt daardoor ook veel meer mensen dan vroeger. De eerste keer dat een stuk van mij ‘viraal’ ging, kan ik me nog goed herinneren. Ik had niet eens door dat het online gekomen was, tot ik de volgende ochtend wakker werd en mijn computer zo ongeveer was ontploft. Mijn mailbox en mijn social media tijdlijnen waren overspoeld met commentaar. Dat was al best wel even schrikken, maar het feit dat het voornamelijk giftige, boze en ronduit onfatsoenlijke dingen waren die ik naar mijn hoofd geslingerd kreeg, maakte het nog heftiger. Het zou het begin inluiden van wat inmiddels een immer voortdurend ritueel is geworden: Vala haten. Ondertussen ben ik er wel een beetje aan gewend, maar het blijft toch niet zo lekker wakker worden als ‘s ochtends blijkt dat je op Twitter voor ‘kuthoer’ bent uitgemaakt als je nog geen koffie hebt gehad.

Op GeenStijl wordt door menig bezoeker zonder gêne gepraat over het volpompen van vrouwen met warm zaad, wat zeker smakeloos is, maar toch ook geen unicum op het internet. Op vrijwel alle platforms waarop mensen op enige manier kunnen participeren vliegen de onfatsoenlijkheden je om de oren. Digitaal azijnpissen lijkt wel een sport te zijn geworden en we gaan daarbij tot het gaatje. Waar we er niet over zouden peinzen om iemand op straat zomaar uit te maken voor ‘gore afgekloven kontfossiel’ of keihard “Dáár moet een piemel in!” beginnen te zingen als er een vrouw langsloopt, hebben we er geen enkel probleem mee om iemand digitaal met de grond gelijk te maken. Discriminerende, seksistische, veroordelende en haatzaaiende uitingen zijn bij de wet verboden, maar het internet lijkt een soort parallel universum waar die regels niet gelden. Je mag alles roepen, alles schrijven, alles doen. Een vrouwelijke journalist op internet knallen met de vraag ‘zou u haar doen?’, lekker treitervloggen op YouTube, een groepsverkrachting live streamen op Facebook, allemaal geen probleem. Want het internet heeft geen geweten.

Ik word met grote regelmaat online bespuugd en afgezeken. Er zijn mensen die roepen dat ze mijn kinderen bij me weg moeten halen, dat mijn zoon autistisch is omdat ik een slechte moeder ben, dat ik een ‘kuthoer’ en een ‘lelijk wijf met hoera-haar’ ben, dat ik ‘beter maar weer op kan rotten naar Amerika’ en ik krijg met enige regelmaat dreigmail. Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik vind dat dus niet normaal. En steeds vaker vraag ik me af hoe we op dit punt gekomen zijn. Hoe het kan dat we in een maatschappij leven waarin de fatsoensnormen blijkbaar zo ver opgerekt kunnen worden dat we van mening zijn dat dergelijke dingen er gewoon bij horen? Was de GeenStijl rel terecht? Ja, dat denk ik wel. Want nee, we hoeven niet te accepteren dat vrouwelijke journalisten tegen hun wil bespot worden en als lustobjecten voor fappende reaguurders worden neergezet. Dat slaat namelijk helemaal nergens op. Maar het GeenStijl debacle is slechts een uiting van de hele rare houding die we ons tegenwoordig eigen hebben gemaakt. En dit soort dingen gebeuren, omdat we ze láten gebeuren. Beter dan dit incident eruit te pikken en op te blazen is het om te kijken naar het grotere geheel. En ons af te vragen: waar zijn we nou eigenlijk in hemelsnaam mee bezig? Wat, the fuck, is er mis met ons?

Beste mensen, wordt het zo langzamerhand niet eens tijd om wat aan ons moraal te doen? Want volgens mij is dát dus het voornaamste probleem, dat we die ergens onderweg zijn kwijt geraakt. Waardoor vrouwelijke journalisten op GeenStijl tot zaadsletjes verworden, moeders op ouderschapswebsites tot kuthoeren en eigenlijk iedereen die z’n mond open trekt over wat dan ook aan de publieke schandpaal mag worden genageld en daarna door het slijk getrokken. Dat we het niet altijd met elkaar eens zijn, dat kan en mag. Elkaar bekritiseren en betwisten, prima. Maar zullen we daar voor de verandering weer eens gewoon geciviliseerd mee omgaan? Lekker ouderwets, zoals het hoort, zeg maar? Het internet is geen andere wereld en dus hoeven er ook geen andere regels te gelden. En alleen als we die regels met z’n allen in acht nemen en dus ook naleven wordt er niet meer digitaal over mensen heen gespoten. Tot die tijd kunnen we nog zoveel pamfletten schrijven als we willen, maar poppen er voor het ene GeenStijl wat je daarmee misschien de nek omdraait weer tien nieuwe op. Dus, kijk eens op van je scherm en naar de mensen om je heen. Zou je die zomaar in hun gezicht spugen? Nee? Ik denk het ook niet. Dus dat digitale braaksel, misschien moeten we dat gewoon ook maar binnen houden dan.

Lees ook: Wees eens lekker lief!

(Beeld:Unsplash)