“Bij de eerste klap ben ik weg!” (En waarom veel vrouwen dan toch niet gaan)

Je denkt dat het jou niet overkomt, een partner hebben die je slaat. Huiselijk geweld komt echter vaker voor dan je denkt. Maar, als iemand naar je uithaalt, dan ben je toch meteen weg, zou je denken? Dat zei Vala ook altijd. Totdat het haar zelf overkwam.

Lees ook: Wat je nooit tegen vrienden zal zeggen – maar wel tegen jezelf.

Ik heb het altijd gezegd: geen vent die mij slaat. Hij hoeft zijn hand maar op te heffen en ik sta al bij de deur. Maar dat is makkelijk gezegd als het je nog nooit overkomen is. En als je dan toch in zo’n situatie terecht komt, blijkt de praktijk toch een stuk moeilijker dan de theorie. Helaas heb ik dat aan den lijve moeten ondervinden. En hoewel het inmiddels al jaren geleden is, ondervind ik er nog steeds de gevolgen van. Want die blauwe plekken gaan niet alleen op je huid zitten, maar ook vooral erónder.

Toen ik hem ontmoette was ik nog jong. En heel erg naïef. Ik viel als een blok voor zijn zelfverzekerdheid, zijn kunstzinnigheid en het tikje alternatieve dat hij had. En hij wist het goed te spelen, die eerste tijd. Palmde me in met zelfgeschreven gedichten en romantische brieven, met amoureuze verklaringen over ware liefde. Ik verloor mezelf in hem en voor ik het wist woonden we zowat bij elkaar. En toen ging het mis. Wanneer zijn vlakke hand voor het eerst mijn wang raakte, weet ik niet eens meer precies. Maar vanaf dat moment gebeurde het steeds vaker. En pakte ik mijn spullen? Nee, dat deed ik niet.

Uiteindelijk duurde het zo’n anderhalf jaar, voordat ik eindelijk in het holst van de nacht zijn appartement uit durfde te sluipen, op een avond dat hij nachtdienst had. De striemen stonden op mijn keel, omdat hij daar een paar uur eerder een broodmes tegenaan gehouden had. Waarna hij een kussen op mijn gezicht had gedrukt, zodat ik bijna stikte. Ik kan me er slechts nog flarden van herinneren, de rest heb ik ergens weggestopt. Net zoals de rest van al die maanden, waarin er op een gegeven moment dagelijks wel klappen vielen. Waarin hij regelmatig bij me binnen drong, terwijl ik had gezegd dat ik niet wilde. En waarin hij me op zo’n manier manipuleerde, dat ik niet meer wist wie ik was, wat ik vond, of wat ik voelde. Waarin ik niet meer Vala was, maar slechts nog maar een schim van haar. Want dat is wat er dan gebeurd: je verdwijnt gewoon. En wie zichzelf niet meer kan vinden, die kan ook de uitweg niet meer zien.

Ik ben niet de enige, die verstrikt raakt in het web van iemand die je wil bezitten. Niet de enige intelligente, hoog-opgeleide, wereldwijze vrouw die ten prooi valt aan een roofdier dat haar langzaam en pijnlijk helemaal oppeuzelt. En die niet wegvlucht als hij zijn klauwen even terugtrekt. Die hulpeloos kermend blijft wachten tot zijn kaken weer diep in haar vlees verzinken, terwijl ze eigenlijk de benen zou moeten nemen, om nooit meer om te kijken. Als je het zelf niet hebt meegemaakt, lijkt het onvoorstelbaar dat je zoiets laat gebeuren, dat je niet voor jezelf opkomt. Maar manipulatie, angst en de onbegrijpelijke gekte van degene die je liefhebt, hebben een vreemde invloed op een mens. En dan ben je voor het weet plotseling de geslagen hond. Letterlijk.

Het kostte me ruim een jaar aan therapie, om te verwerken wat ik had meegemaakt. Maar helemaal weg gaat het helaas nooit. Nu, zo’n 15 jaar later, ben ik nog steeds niet wie ik was voor ik hem ontmoette. Omdat hij me die vrouw, mijzelf dus, heeft afgenomen en iemand anders van mij heeft gemaakt. Iemand met wie ik op sommige fronten niet altijd onverdeeld blij ben, die ik zelf niet verkozen heb te worden, maar met wie ik moet zien te leven, omdat de sporen die hij op mijn ziel heeft achtergelaten, nou eenmaal nooit meer uit te wissen zijn. En ik zal me altijd blijven afvragen: als ik hem nooit ontmoet had, of als ik na die eerste klap inderdaad over die drempel was gestapt, was ik dan de Vala geweest die ik eigenlijk had moeten zijn?

Ik hoop dan ook dat jij wel wegloopt, als het jou overkomt. Zodat jij wel kunt zijn, kunt worden, wie je bent. Maar ik weet inmiddels ook dat het iedereen kan overkomen. Ook de sterksten, de slimsten en degenen die zich niet kunnen voorstellen dat ze zichzelf zou zouden kunnen verliezen. Want liefde maakt blind, ik weet nu dat dat echt zo is. Dus houd je ogen open, blijf altijd om je heen kijken. En als je zicht vertroebelt, probeer dan in vredesnaam die waas uit je ogen te wrijven. Want je hoeft niet als een blinde door het leven, ook niet als iemand zegt dat hij je voortaan wel zal leiden. Ik wilde in ieder geval dat ik mijn oogkleppen eerder af had kunnen zetten. Dan had de wereld er heel anders uit gezien.

Lees ook: Relatietherapie: “Weet je wat? Dan moeten we maar uit elkaar!”