Perfectionist? Denk eens aan Donald Duck-sokken!

Janneke is perfectionistisch aangelegd. Tot een vriend haar het principe van de Donald Duck-sokken uitlegde? Het wát? Precies, en het helpt ook nog eens om het leven wat makkelijker te maken.

Er was eens een tijd waarin ik veel snowboardde. Dat kon ik best goed, maar ook weer niet zo goed dat ik me van elke zwarte piste stortte, laat staan van bijna loodrechte off-piste afdalingen op een of andere gevaarlijke gletsjer. Mijn toenmalige vriend deed dat wel. En omdat ik hem niet kwijt wilde raken, ging ik hem dan toch altijd maar achterna. Zo kwam het dat ik op een dag ergens op een heel steil, nauwelijks besneeuwd – want bijna loodrecht – paadje tussen de rotsen stond, op mijn snowboard. En ik niet meer voor- of achteruit durfde. ‘Help!’ riep ik.  Mijn vriend was al tientallen meters verder. Hij draaide zich om. ‘Wat is er?’ zei hij. ‘Ik durf niet meer.’
Het was niet alleen dat ik niet meer durfde, ik had gewoon ineens geen idee meer hoe ik moest snowboarden. Omdat ik erover na ging denken. En ook, waarschijnlijk, omdat ik best wel een perfectionist ben. Ik wilde dus liefst ook nog enigszins galant van dat paadje af komen (het liep onder een skilift door, dus ik had ook nog publiek boven me).

Toen sprak mijn vriend de magische woorden: ‘Je moet gewoon doen alsof je Donald Duck-sokken aan hebt.’‘Donald Duck-sokken?’ ‘Ja,’ zei hij, en hij deed voor hoe je snowboardde als je Donald Duck-sokken aan had. Gewoon een beetje naar links, een beetje naar rechts, een beetje een bochtje maken, een beetje door je knieën – als hij het zo voordeed leek er ineens geen kunst aan!
Mijn knieën zaten tot op dat moment behoorlijk op slot, maar toen ik hem zo speels naar beneden zag glijden, ontspande ik, en ta-daa, ik stond ineens een stuk stabieler. En ineens durfde ik wél naar beneden. Niet galant, niet perfect, maar gewoon, zoals Donald Duck dat zou doen.

Die metafoor, van de Donald Duck-sokken ben ik na die tijd blijven gebruiken. Ik trok ze aan als ik een toespraakje moest houden, als ik een sollicitatiegesprek had, als ik een date had (toen het inmiddels uit was met die vriend), als ik een ruzie moest uitpraten. En ik moet zeggen: het werkte. Met Donald Duck-sokken aan werd het leven ineens een stuk makkelijker. Lichter. Minder serieus. Minder zwaar. En vooral: minder eng. Donald Duck is immers nergens bang voor. Die duikt gewoon in het ene na het andere avontuur. Gaat dat altijd goed? Nee. Maar hij maakt wel een hoop mee.

Ik las laatst een boekje van schrijfster Anne Lamott (‘Bird by Bird’), die zegt dat perfectionisme eigenlijk voortkomt uit angst voor de dood. Uit het geloof dat als je elke stap maar voorzichtig genoeg zet, je uiteindelijk niet doodgaat. Maar ja, dood gaan we toch wel, linksom of rechtsom. Dan kun je vóór het zo ver is maar beter een beetje geleefd hebben. En vooral: lol hebben gehad. Schrijfster Elizabeth Gilbert denkt daar al net zo over. Zij zegt (in haar boek ‘Big Magic’): ‘Perfectionisme is gewoon een deftige haute-coutureversie van angst. Perfectionisme is angst op hoge hakken en met een nertsjas aan, die net doet alsof hij elegant is, maar in werkelijkheid gewoon doodsbang is.’ Volgens haar hebben vooral vrouwen er last van. “Mannen zeggen nog wel: ‘Ik ben voor 41 procent voor deze taak gekwalificeerd, dus kom maar op met die baan!’ Vrouwen zeggen: Ik ben voor 99,8% voor deze taak gekwalificeerd, maar zolang ik dat laatste beetje niet onder de knie heb, blijf ik voor de zekerheid nog even op de achtergrond.” Maakten vrouwen maar wat vaker zulke wilde sprongen als mannen, verzucht Gilbert.

Ik sluit me daar helemaal bij aan. Want wie wil er nou verkrampt en gespannen door het leven gaan, uit angst voor kritiek, afkeuring, of een ongeluk? Nee, volgens mij zijn we hier toch vooral om te léven. Het liefst met een beetje plezier. We weten toch niet hoe het leven loopt en wanneer het afgelopen is, dan kunnen we er maar beter van genieten. Mijn vriend, de snowboarder, overleed tot mijn grote verdriet op 34-jarige leeftijd. Was hij bang voor de dood? Volgens mij niet. Heeft hij geleefd? Ja, wel voor tien. En dat niet alleen: hij droeg er Donald Duck-sokken bij.

Beeld: iStock

Lees ook: Durf jij het aan? Deze video is een nachtmerrie voor elke perfectionist

Gerelateerde artikelen

Back to top button