Wat psychologen willen dat je weet over stress en burn-outs
Of je nou 5 of 55 jaar bent: stress is onvermijdelijk. Het houdt je letterlijk in leven. Maar hoe beter je weet hoe je reageert op stress, des te uitgeruster je bent met de middelen om stress te tackelen.
Tussen stress en een burn-out ligt een enorm spectrum. Psycholoog Richard Sherry legt uit hoe stress werkt en geeft handvaten om te voorkomen dat stress op de lange termijn uitmondt in een burn-out.
Het lichaam maakt cortisol aan die de schildklier afgeeft wanneer er iets negatiefs gebeurt. Je bent je telefoon kwijt, je hebt een belangrijke afspraak gemist; dat zijn situaties waarin je heel snel reageert. Dat is een soort zelfbeschermend mechanisme dat ervoor zorgt dat je lichaam en brein rap overgaan tot actie.
Maar onder extreme omstandigheden kan stress zich ontwikkelen tot een chronisch karakter. Dat wordt meestal omschreven als een burn-out. Leef je al weken op weinig tot geen slaap? Maak je lange uren zonder tijd om te sporten, daglicht te zien of te genieten van een zelf gekookte maaltijd?
Natuurlijk zijn er ook types die juist opbloeien onder dat soort omstandigheden. Wat een burn-out behelst, hoe het wordt getriggerd, wat het versterkt en wat ervoor zorgt dat dat gevoel blijft, kan voor iedereen totaal verschillend zijn. Wanneer je je gespannen voelt, is het goed de volgende dingen in het achterhoofd te houden.
- Herken de fysieke symptomen
Heb je het gevoel dat je simpelweg niet kan stoppen? Heb je het idee dat het je niet lukt om te stoppen om je problemen onder controle te krijgen? Het kan zijn dat je een burn-out hebt. Andere signalen zijn een prikkelbare darm, een kort lontje, slecht slapen en vermoeidheid. - Weet wanneer je gestrest bent
Wanneer een kikker in heet water valt, klimt hij er meteen uit. Wanneer de kikker in koel water zit dat langzaam verhit wordt, blijft hij veel langer in het warme water zitten. Zo werkt het ook bij ons. Wees je bewust van een stressvolle situatie zitten zodat je jezelf er ook van kan bevrijden. - Ken je triggers
Ieder van ons beleeft gevoelens van walging of intense emoties anders. Dat geldt ook voor stress. Dat maakt het meteen ook zo lastig om stress te definiëren. Wat de een stressvol vindt, is de grootste hobby van de ander. Als je in kaart kan brengen wat bij jou een diep gevoel van paniek, hulpeloosheid of angst oproept en oplet wanneer dat gevoel geactiveerd wordt, kan dit letterlijk je leven redden. - Maak een plan
Bedenk wat jou echt helpt wanneer je gestrest bent. Niet alleen begrijpen wat je triggers zijn, maar ook wat je kan doen om die in perspectief te plaatsen, is echt heel behulpzaam. - Ga de natuur in
Maak er een prioriteit van om jezelf te verbinden met ruimte, stilte en natuur. Hoe te meer je tijd buiten doorbrengt, des te beter je in staat bent te ontspannen en te herstellen. Vermijd grote groepen mensen. Een onderzoek waarbij het gedrag van ratten werd bestudeerd, liet zien dat een hoge concentratie ratten per vierkante meter zorgde voor verstoord en zelfs gewelddadig gedrag. Mensen hebben ook ruimte nodig. - Saboteer je welzijn niet
Daarmee bedoelen we: zorg goed voor jezelf. Eet gezond, rook niet en probeer zo min mogelijk te drinken. Beschouw wat je eet ook als voeding voor je ziel. Eet natuurlijke fruit en groente en leer jezelf zoveel mogelijk over gezond eten. - Omarm de wereld
Eet kleurrijk, leef kleurrijk en probeer een opgewekt sociaal en emotioneel leven te leiden. Deze factoren gaan hand in hand en versterken elkaar. Het zorgt er ook voor dat je je verbonden en verlevendigd voelt door de wereld om je heen. - Vraag om hulp
Wanneer je het gevoel hebt dat het op bepaalde aspecten in je leven niet zo lekker loopt; praat erover. Het is van grote waarde wanneer je iemand hebt met wie je van gedachten kan wisselen over dingen als liefde en werk. Wanneer je iemands steun en expertise kan aannemen kun je die uitdagingen ook veel beter aan. - Weet wanneer je naar een professional moet
Wanneer het gevoel hebt dat je op een burn-out afstevent of er al middenin zit, praat er dan over met iemand die dichtbij je staat. Overweeg om naar een therapeut of psycholoog te gaan die helpt problemen die tot een burn-out hebben geleiden te bespreken en aan te pakken.
Bron: Netdoctor.
