Waarom het eigenlijk gek is dat we ‘druk zijn’ gelijkstellen aan ‘belangrijk zijn’

We rennen als een kip zonder kop van de ene naar de andere afspraak. Waarom eigenlijk, vraagt Merel zich af als ze uitgerust van vakantie terugkomt. Zijn we soms verslaafd aan druk-zijn?

‘Hoe gaat het met je?’
‘Jaaa, drukdrukdruk!’
Hoe vaak geef jij dit antwoord op de ‘hoe is het’-vraag? Ik vrees dat het toch wel mijn standaardrespons is. Waarom eigenlijk? Ik zou kunnen zeggen: omdat het zo is, ik heb het inderdaad vaak behoorlijk stervensdruk. In de zin dat mijn dagen mudjevol zijn ingepland. Maar waarom zeg ik niet: Jaaa, mijn haar ruikt weer zo lekker naar conditioner. Of: Jaaa, fijne knuffelsessie met mijn kat gehad vanochtend. Of vooruit, als het even tegenzin: Jaaa, al zit er wel een slag in mijn achterwiel. Misschien omdat dat vrij willekeurige details zijn van het leven. Druk zijn is dat niet. Druk zijn ademt iets anders uit, namelijk: belangrijk zijn. Alsof je een waardeloze nietsnut bent als je niet constant op het punt staat om in een burn-out te raken.

Hoe komen we eigenlijk aan dat idee? We leven in een kapitalistische prestatiemaatschappij. Dus het is niet gek dat we denken dat druk zijn goed is, de norm, het streven zelfs. Er was een tijd dat ik dacht dat rijke, succesvolle mensen altijd vakantie hadden, eindeloos de tijd hadden om over promenades te flaneren in hun bontjassen. Nu denken we het tegenovergestelde. Een totaal overwerkte lifestyle is het statussymbool van het moment, het signaal dat je wel succesvol zal zijn. Vrije tijd is niet iets wat vergaard kan worden als je succesvol bent, maar wat je hebt als je een luie donder bent. Alsof je pas iets waard bent als je het druk hebt. Want meer werk betekent meer geld. Meer sociale contacten betekent meer mensen die jou leuk vinden. Meer ludieke eigen projecten betekent meer mensen die je interessant vinden, je bewonderen. Althans, dat is het idee.

Ondertussen leef ik in de veronderstelling dat mijn drukte tijdelijk is. Heb ik de illusie dat het nu even drukdrukdruk is, dat ik alleen nog even dít moet afronden en vooruit dát ook nog, maar dat ik toch werkelijk op weg ben naar een rustiger leven. Het tegendeel is waar. Het is niet incidenteel of tijdelijk, deze drukte, het is een manier van leven. Een structurele houding waarin ik elk vrij uur volplemp met werk, maar ook met sociale contacten, met eigen projecten, met allerlei onduidelijke en onrealistische doelstellingen en verwachtingen.

You can sleep when you’re dead, lijkt het credo te zijn. Het punt is: ik hou nogal van slapen. En ik ben als introvert eigenlijk ook nogal snel overprikkeld, als ik eerlijk ben. Dus niet alleen mijn agenda is druk, ook mijn hoofd draait overuren. Ik heb helemaal geen tijd om alles rustig te verwerken. Elke week is er wel weer een moment dat ik al die afspraken zie staan en het gevoel heb dat ik geen adem kan halen. Dan app ik dat ik opeens naar de tandarts moet of ‘oepsie dubbele afspraak gemaakt haha dom’ en verstop me onder een dekentje op de bank, om me daar vervolgens enorm schuldig te gaan liggen voelen.

Nu ik net terug ben van vakantie komt het allemaal nogal idioot op me over. Waarom plan ik mijn dagen altijd zo vol? Waarom sta ik het toe dat er weken zijn dat ik nauwelijks tijd heb voor mezelf? Vers van Schiphol gekomen staat mijn hoofd nog in de relax-stand. Weet ik nog hoe het is om ’s ochtends wakker te worden en me loom en ontspannen te voelen. Voel ik weerzin om weer in hetzelfde ritme te vervallen en me, zodra ik mijn ogen heb geopend, opgejaagd te voelen.

We denken dat al die drukte ons op een bepaald moment voldoening zal geven. Vervulling, betekenis. Misschien voel ik me eindelijk goed als ik weer een promotie heb. Als ik een boek heb geschreven. Een wereldreis heb gemaakt. Maar we raken er alleen maar overspannen van. En hoe onprettiger we ons voelen, hoe meer we gaan doen, om dat gevoel maar geen aandacht te hoeven geven. We vluchten, in een poging niet te voelen hoe verloren we eigenlijk zijn.

Oké mensen, wat gaan we hieraan doen? Hoe zorgen we ervoor dat we het niet áltijd druk hebben? Of in ieder geval: niet altijd het gevóel hebben dat we retedruk zijn. Want dat zijn natuurlijk twee aparte dingen: de realiteit en de ervaring. Druk zijn en je druk maken. Een paar gedachten die ik met jullie wil delen:

– Je hoeft niet druk te zijn om belangrijk te zijn. Waarde krijg je niet door dingen te doen, waarde heb je vanzelf al. Druk zijn zorgt er niet opeens voor dat je leuk of interessant of succesvol bent.

– Je leven is niet betekenisvoller als je tachtig dingen doet op een dag. Eén ding goed doen is zoveel bevredigender dan een heleboel dingen matig doen. Onderzoek heeft allang uitgewezen dat we niet goed zijn in multitasken.

– Druk zijn is niet hetzelfde als productief zijn. Je kunt urenlang gestrest van hot naar her rennen en ondertussen niets gedaan krijgen. Focus.

– Als je niet goed in je vel zit kun je hollen wat je wilt, maar het zal je op een gegeven moment toch in je billen bijten. Allerlei indrukken onverwerkt achter je laten gaat je op den duur opbreken. Ga zitten en voel wat je voelt. Gun jezelf de rust en ruimte voor hoe het écht met je gaat.

– Het gaat niet om het behalen van doelen, maar om de weg er naartoe, hoe cliché dat ook klinkt. Als je in de auto zit op weg van school naar het voetbalveld, probeer je niet te ergeren aan die file, maar je te realiseren dat dit het ook is: het leven. Geniet van het gesprek met je kind, in plaats van met je hoofd alweer bij afspraak drie, vier, of vijf te zijn. Daardoor ervaar je jezelf al meteen als een stuk minder druk.

Uiteindelijk heeft druk zijn alleen maar z’n waarde als er ook rust tegenover staat.

Lees ook: Eeeeeven rustig aan hoor mensen! (waarom luiheid echt top is)

Gerelateerde artikelen

Back to top button