Waarom imperfect zijn veel leuker is dan perfect
Heb je genoeg van alle perfecte plaatjes op social media? De Japanners bieden het perfecte tegenwicht. Met ‘wabi-sabi’: de schoonheid van imperfectie.
LEES OOK: Hoe word je gelukkig? Het antwoord komt uit Japan
Als je, net als ik, regelmatig tijd doorbrengt op social media (in mijn geval Instagram), dan heb je vast ook weleens genoeg van alle perfecte plaatjes. Ikzelf ben er ambivalent in. Enerzijds geven die fijne, heldere plaatjes met filter me een fijn gevoel. Er wordt weinig geklaagd op Instagram en ieders leven lijkt een beetje perfect. Ook ik gebruik een filter bij de beelden die ik plaats en het zoeken naar de juiste invalshoek waardoor een afbeelding iets sereens krijgt, stemt me vrolijk. Maar soms word ik ook een beetje somber van al die té perfecte levens waaraan ik voorbij scrol. Was het leven maar zo mooi, denk ik dan. Want perfectie bestaat misschien op social media, in het echte leven is ze soms ver te zoeken.
Gelukkig maakte ik onlangs kennis met de levenskunst van de Japanners: wabi-sabi. Wabi-sabi staat voor de schoonheid van de imperfectie en de eenvoud. Denk aan een verweerde tafel, of een kom waarvan de scherven weer mooi aan elkaar zijn gelijmd (de ‘kintsugi’ techniek), of de stuk geknuffelde teddybeer van je kind. Dit soort voorwerpen herinneren ons eraan dat alles vergankelijk is en niets blijvend. Inspiratie voor deze levensfilosofie komt uit het zenboeddhisme. Door vrede te sluiten met onze imperfecte natuur worden we wijs. Wabi-sabi betekent ook eenvoud en bescheidenheid, dingen weglaten. Tiny living is ook heel wabi-sabi: je woont simpel, maar wel te midden van de steeds veranderende natuur.
Omdat er weinig op papier is gezet over wabi-sabi, kunnen Japanners het begrip zelf vaak moeilijk uitleggen, hoewel iedereen wél een gevoel heeft bij deze filosofie. Ikzelf heb dat, hoewel ik geen Japanner ben, ook. De kraaienpootjes rond mijn ogen: wabi-sabi. Mijn lievelingsvest waar ik elleboogstukken op heb gezet omdat er gaten in zijn gevallen: wabi-sabi. De rozen in de vaas die al een beetje bruin beginnen te kleuren aan de randen: wabi-sabi. Mijn bijzettafeltje, gemaakt uit een boomstam, waarin een natuurlijke scheur is ontstaan: wabi-sabi. De groen uitgeslagen kinderspeeltjes in onze verder vrij serene badkamer: ook best wabi-sabi. Net als mijn voorliefde voor vintage meubels, kleren en speelgoed, mijn afkeer van botox en plastische chirurgie, ons ongestreken beddengoed, mijn neiging onze tuin te laten verwilderen en het rafelige randje op mijn Instagram-foto’s (met veel scheve huizen en achtergrondmuren met een rand onkruid eronder).
Is iets té perfect, dan verdwijnt daarmee, vind ik, de schoonheid. Dáárom word ik soms moedeloos van te perfecte (veelal Amerikaanse) Instagram-accounts. Perfectie brengt de neiging tot vergelijken met zich mee: het leven van een ander lijkt van een afstandje altijd net iets perfecter dan dat van jezelf. Terwijl perfectie natuurlijk niet bestaat. Daarom is wabi-sabi zo’n verademing. Het hóéft allemaal niet perfect. En het gras is niet groener bij de buren. Of, nou ja, misschien is het wel groener. Maar ons eigen verwilderde grasveldje vol mos en paardenbloemen is minstens net zo mooi.
P.S. Is je favoriete kopje gebroken? Bestel hier een reparatiekit om het op de Japanse manier kunstig te repareren. Heel erg zen.
