Waarom je nooit bij elkaar moet blijven ‘voor de kinderen’

Natuurlijk is het de bedoeling dat je je hele leven samen blijft. Zeker als er kinderen in het spel zijn. Maar soms is de liefde gewoon op. Toch vinden veel mensen dat je dan bij elkaar moet blijven voor de kinderen. Vala is het daar niet mee eens.

Laatst was ik met een vriendinnengroepje uit eten toen één van hen vertelde dat haar zus in scheiding ligt. Samen met haar man heeft ze drie kinderen, dus het was natuurlijk een behoorlijk drama. Niet alleen een huwelijk, maar ook een gezin kapot, drie jonge leventjes helemaal over de kop, verdriet, woede, angst en noem het allemaal maar op. Maar helaas, shit happens. En such is life. Ik weet er zelf alles van. Drie jaar geleden moest ik zelf afscheid nemen van het gezin dat ik altijd had gedacht te zullen hebben. Nooit had ik zien aankomen dat dit mij zou overkomen, maar de wegen van het leven zijn nou eenmaal ondoorgrondelijk. En nu, achteraf gezien, ben ik er blij om. Want ik ben veel gelukkiger dan ik toen was en dat is niet alleen goed voor mij, maar vooral ook voor mijn kinderen. Maar die mening deelt lang niet iedereen. Want scheiden als je kinderen hebt, dat is toch nog steeds eigenlijk not done.

“Ik vind het niet oke” riep een andere vriendin. “Uit elkaar gaan als je kinderen hebt kan niet.” Verbaasd keek ik op van mijn cappuccino. Kan niet? Moet je dan altijd maar bij elkaar blijven, vroeg ik haar. Ook als het gewoon echt niet meer gaat? Zij was van mening dat dat inderdaad moest. Jammer voor papa en mama als die ongelukkig zijn, maar mooi weer spelen was wat haar betreft toch het devies. Hun hele leven lang. Die opvatting delen veel mensen. Want, heb je eenmaal kinderen, dan dien je de rest van je leven samen door te brengen op één kussen. Ook al ligt daar de spreekwoordelijke duivel tussen. Dat is namelijk beter voor de kinderen. Maar ik, als ervaringsdeskundige, vind dat dus grote onzin. Sterker nog, wat mij betreft is bij elkaar blijven voor de kinderen zo ongeveer wel het stomste wat je kunt doen.

Als mijn ex-man en ik bij elkaar gebleven waren, weet ik absoluut zeker dat dat bijzonder slecht zou zijn geweest voor onze kinderen. Kinderen zijn namelijk niet achterlijk. Ze hebben alles door en voelen het dus ook haarfijn aan als het niet goed zit tussen hun ouders. En dat is heel erg naar voor kinderen. Want hoe je ook je best doet, die spanning tussen jou en je partner is voelbaar. Ook als je elkaar niet de tent uit vecht, ook als je helemaal geen ruzie hebt, maar de liefde gewoon op is. Het is een illusie te denken dat je kinderen wijs kunt maken dat ze opgroeien in een harmonieuze gezinssituatie als dat gezin eigenlijk helemaal niet meer bestaat. En hoewel scheiden natuurlijk echt heel vervelend en verdrietig is voor kinderen en je de impact daarvan ook zeker niet moet onderschatten, kun je je afvragen of jarenlang leven in een leugen nou echt zoveel beter is. Want vergis je niet, het gezin woont dan weliswaar onder één dak, het is toch net zo goed gebroken.

Ik ken meerdere mensen wiens ouders alleen maar bij elkaar gebleven zijn voor hen en allemaal zeggen ze dat ze liever hadden gehad dat ze dat niet hadden gedaan. Omdat ze als kind altijd het gevoel hadden op eieren te moeten lopen. De spanning vaak te snijden was. En ze het vreselijk vonden om hun ouders, achter dat masker van huiselijk geluk, verdrietig en eenzaam te zien. Dat zien kinderen namelijk heel goed, want dat is dus het ding met kinderen, die kijken dwars door je heen, recht in je hart en in je ziel. Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat mijn kinderen sinds hun vader en ik uit elkaar zijn beter in hun vel zijn komen te zitten. Natuurlijk blijft er altijd een deel van hen dat verdrietig is omdat we niet meer bij elkaar zijn. Dat is logisch en dat mag ook. Want ieder kind wil het liefst dat z’n ouders samen zijn. Maar ze zijn nu beter af. Ze hebben nu meer aan het gebroken gezin, dan aan het gezin toen het nog heel was. Hun vader en ik kunnen nu namelijk veel beter met elkaar opschieten dan toen we nog getrouwd waren. We zijn weer ontspannen en vrolijk en daardoor kunnen we onze kinderen de veiligheid bieden die ze nodig hebben en verdienen. En een gezin dat weliswaar bij elkaar is, maar niet gelukkig, kan dat gewoon niet.

Ik vind het nog steeds heel erg dat ik gescheiden ben. Ook al ben ik nu gelukkiger dan toen, nog steeds heb ik af en toe moeite met het feit dat mijn gedroomde gezin geen werkelijkheid is geworden. Maar ik heb het voor een deel juíst ook gedaan voor de kinderen. Omdat ik wist dat als hun vader en ik bij elkaar zouden blijven, onze kinderen later waarschijnlijk niet met warme gevoelens terug zouden kijken op hun jeugd. En juist dat wil ik ze geven, die warmte, die stevige basis waarop ze zelf hun leven kunnen gaan bouwen. Want dat is mijn verantwoordelijkheid als hun moeder. En door het gras onder hun voeten weg te maaien, geef ik ze de mogelijkheid om beter, sterker, wortel te kunnen schieten. Want soms moet je eerst afbreken om op te kunnen bouwen.

Moet je er alles aan doen voordat je daadwerkelijk uit elkaar gaat? Dat lijkt me evident. Want iedere relatie gaat weleens door zwaar weer en als je dan meteen opgeeft, dan moet je straks co-ouderen met een dozijn mensen en dat lijkt me inderdaad geen ideale situatie om als kind in op te groeien (en ook lastig met al die verschillende rugzakjes enzo). Dus sowieso, en misschien wel veel belangrijker: bezint eer gij begint als je denkt aan voortplanting met iemand. En gooi bij moeilijkheden niet direct de handdoek in de ring. Maar als de koek écht op is, dan kun je de trommel misschien maar het beste dicht doen. Want weet je, die kruimels waar de kinderen het anders mee moeten doen, die zijn gewoon helemaal niet lekker.