Waarom kritiek harder aankomt dan een compliment + 5 tips om dat te veranderen

Honderd complimenten kan Renée krijgen en het doet haar eventjes goed. Krijgt ze één keer kritiek, dan ligt ze daar een hele nacht wakker van. Waarom? En wat doe je eraan?

In mijn jeugd werd ik niet overladen met complimenten. Mijn ouders waren misschien nog een beetje van de oude stempel. Die dachten dat een kind naast zijn of haar schoenen ging lopen, wanneer je als vader of moeder positief was. Dus waren complimenten zeldzaam. Misschien een keer bij mijn diplomauitreiking en een keer nadat ik bevallen was. Ik herinner me de letterlijke teksten soms zelfs nog. ‘Wat heb je dat goed gedaan,’ zei mijn vader, toen hij met betraande ogen boven de wieg hing en daar zijn eerste kleinzoon zag liggen. Ik glom er helemaal van. Zo’n compliment van mijn vader, al was ik inmiddels al lang en breed volwassen, raakte me enorm. Had ik toch eens iets goed gedaan!

Een oprecht compliment van iemand aan wie ik waarde hecht, doet me even zweven. Dat effect is na een paar minuten tot een uur over. Kritiek daarentegen kan bij mij wel dagen blijven hangen. Zelfs als het komt van iemand met wie ik helemaal niks heb. Iemand op sociale media die ik niet eens ken, bijvoorbeeld. Het gebeurde afgelopen week. Ik schreef een artikel voor Mynd waar ontzettend veel positieve reacties op kwamen. Er was één dame die me wees op een spelfout in het artikel en de tekst ‘ronduit slordig’ noemde. Het effect van al die positieve reacties was daarmee teniet gedaan. Het positieve gevoel over mijn werk was weg. Daar baalde ik van. Ik wil niet dat de mening van een vreemde, die ik zelfs nog nooit ontmoet heb, me zo van mijn stuk brengt.

Waarom heeft negatief meer impact op me dan positief? Dat maakt het leven niet leuker. En is kritiek niet heel vaak onterecht? Geboren uit jaloezie of afgunst? Dat wil ik helemaal niet toelaten in mijn leven. Maar, wat blijkt uit onderzoek, de hersenen hebben van nature meer aandacht voor het negatieve dan voor het positieve. Waarom? Een neiging tot pessimisme is vanuit de evolutie bekeken, een voordeel. Ga er maar vanuit dat die hond je bijt, dan zul je snel kunnen reageren. Vergeet je die optie, dan ben je een stuk kwetsbaarder. Want.. je bent er niet op voorbereid. Het negatieve en het positieve worden in hetzelfde deel van het brein verwerkt, maar bij het negatieve werd door onderzoekers meer hersenactiviteit gemeten. Het effect op jou (en op mij) is dus groter. Oke, aan de werking van je brein kun je niet 1-2-3 wat veranderen. Maar ik heb wel besloten kritiek te filteren. Wat trek ik me aan en wat niet. Ook leren? Zo gepiept met deze 5 simpele stappen.

  1. Van wie komt de kritiek?
    Vraag je dat eerst eens af. Is dit überhaupt wel iemand die dichtbij je staat? Iemand wiens mening je waardeert? Zo niet, leg de kritiek dan meteen lekker naast je neer. Iedereen vindt wel wat, als je je dat allemaal aantrekt, wordt je leven er niet leuker op.
  1. Schaam je niet
    Heb je een fout gemaakt en wijst iemand je daarop? Schaam je dan vooral niet. Iedereen maakt fouten, ook degene die jou op jouw vergissing wijst. Neem mee wat je hiervan kunt leren en laat het los. Je generen voor een menselijke fout is zonde van je tijd.
  2. Is dat wel terecht?
    Vraag je eens af of de kritiek die je krijgt wel terecht is? Duizend mensen, duizend meningen. Hoor je dat je veel te direct communiceert? Een ander zou dat wellicht duidelijk en eerlijk noemen. Je kunt gerust iemands mening aanhoren en besluiten dat je het er niet mee eens bent. Je hoeft niet alle kritiek aan te nemen als de waarheid.
  1. Verdedig je niet
    Een natuurlijke reactie op kritiek is: sorry zeggen. Je meteen verontschuldigen voor een fout, onhandigheid of tekortkoming. Waarom moet dat? Is het fout om niet altijd perfect te zijn? Echt niet. Je kunt ook reageren met: ‘Bedankt, ik ga er eens over nadenken.’
  1. Geef het positieve meer aandacht
    Krijg je een mooi compliment per mail van je baas? Print ‘m uit en hang ‘m op in je kantoor. Een lieve kaart van een vriendin? Ook aan het prikbord? Zorg dat het altijd in je zicht is. Zodat het af en toe wat kritiek kan verdrijven.

Lees ook: Met deze 10 complimenten maak je iemands dag

(Beeld: iStock)

Gerelateerde artikelen

Back to top button