10 belangrijke levenslessen van Elizabeth (Eat, Pray Love) Gilbert!

Het is alweer tien jaar geleden dat Elizabeth Gilbert haar wereldwijde bestseller Eat, Pray, Love schreef. Het maakte grote indruk op miljoenen vrouwen en in Italië, India en op Bali zie je Gilberts volgelingen volop lopen. Boek in de hand, op zoek naar zichzelf. Mynds Femke mocht Elizabeth Gilbert een tijdje geleden interviewen in New York en het viel haar op dat Gilbert naast sympathiek en spontaan ook enorm in balans en zelfbewust is. Iemand aan wie je je wilt spiegelen. Hoe, vroeg Femke zich af, hoe kom je daar waar zij is? (zonder in een gebatikte jurk door de straten van Bali’s Ubud te dwalen?)

Lees ook: Tijd, toch écht belangrijker dan geld

Dit zijn 10 heel verstandige levenslessen van Elizabeth Gilbert die handvatten kunnen bieden voor een leven waarin uitdaging en rust in jezelf elkaar niet tegenwerken, maar juist versterken.

1. Je hoeft niet zonder angst te leven, wees in plaats daarvan nieuwsgierig!
Gilbert: “Ik vind het niet aan te raden: geen angsten hebben. Ik heb een paar mensen ontmoet die aan die beschrijving voldoen en de ene helft was sociopaat en de andere drie-jarigen. Volgens mij is nieuwsgierigheid de sleutel. Het mooie van nieuwsgierig zijn is: je kunt het in een hele kleine dosering toevoegen aan je leven en meteen enorme resultaten boeken. Als je elke ochtend wakker wordt met de vraag: naar welk klein dingetje ben ik nieuwsgierig en je staat jezelf toe om die nieuwsgierigheid je heel even te laten leiden dan zal dit absoluut je leven verbeteren.”

2. Wees dankbaar voor angst
Gilbert: “Ik ben een heel angstig persoon, maar ik heb geleerd om de angst te bedanken: ‘Ik begrijp dat je er bent om me te beschermen. Je bent de ultieme lijfwacht die er is om me in leven te houden.’ We waarderen het niet genoeg dat angst ons leven in feite verlengt. We zijn allemaal hier op dit punt beland, omdat onze angst op een zeker moment zei: “Niet in de auto bij die man stappen’ of ‘Sla dat verlaten donkere weggetje maar even over’ of ‘Zwemmen in deze rivier is niet zo verstandig idee vanwege de sterke stroming’. We danken onze levens aan onze angst. Zeg dus: ‘Dankjewel angst, ik vind het tof dat je op zoveel manieren mijn leven gered hebt.’ (Maar nu heb ik je even niet nodig, want nu kijk ik gewoon even tv). Creëer een stevige vriendschap met angst.”

3. Focus je niet constant op zekerheden
Gilbert: “Hoe meer je op zoek bent naar zekerheden en regels om controle uit te oefenen, hoe onzekerder je in feite bent.”

4. Heb geduld met jezelf
“Je hoeft niet in een keer een enorme sprong in het diepe te doen om je leven te veranderen. Iedereen is op zoek naar de bliksemschicht uit de hemel, de openbaring, die gebeurtenis die alles in het leven in het juiste perspectief zet. De gedachte aan zo’n moment is heel dramatisch en spannend, maar het gebeurt eigenlijk zelden. In feite is het meer een pad dat je volgt aan de hand van broodkruimels. Ik weet dat mensen Eat, Pray, Love hebben gelezen en een prachtige dramatische reis zien, maar ik heb drie jaar in een afstervend huwelijk gezeten voordat ik überhaupt ook maar iets deed. Het is niet zo dat ik op een dag thuis kwam, besloot mijn koffer te pakken en de deur met een grote klap achter me dicht te doen. Ik heb drie jaar elke avond in mijn bed liggen janken en oplossingen geprobeerd te bedenken en nadat ik daadwerkelijk vertrok heb ik nóg drie jaar gehuild. We willen allemaal de weg afsnijden. We willen allemaal een aha-moment en een antwoord dat in onze schoot valt. En ja, op een dag komt dat antwoord, maar dan moet je er nog steeds naar willen en durven handelen. Wat we meer dan wat dan ook nodig hebben is geduld en vergevingsgezindheid naar onszelf toe -en ook naar anderen- want iets veranderen is helemaal niet makkelijk.”

5. Reken niet op garanties
“Laatst sprak ik een vrouw die een boek wilde gaan schrijven, maar die zich afvroeg of ze uiteindelijk wel zou krijgen wat ze verdiende: een contract met een boekenuitgeverij. ‘Het kan inderdaad dat dat nooit gebeurt’, zei ik tegen haar, ‘niemand kan je garanties geven.’ Je weet van tevoren niet hoe een avontuur zal eindigen. Als je het per se wilt weten zul je het avontuur nooit aan gaan.’ ‘Maar wat als ik op avontuur ga en er komt niks uit?’ vragen mensen me. Volgens mij gebeurt dat nooit. Als je werkelijk, met een open en eerlijk hart op avontuur gaat zul je altijd dingen ontdekken over jezelf, anderen en de wereld om je heen. Misschien vind je niet wat je zoekt, maar je zult sowieso meer weten dan voordat je aan je avontuur begon. Vermijd de reis nooit, omdat je eventueel teleurgesteld zou kunen raken. Wie onder ons kent geen teleurstelling of frustratie? Het is allemaal deel van de reis. 

6. Er is een verschil tussen opgeven en overgeven
“Opgeven en overgeven zijn twee heel verschillende dingen. Opgeven is: ‘Ik heb er geen zin in; ik kijk liever Downton Abbey. Het is te moeilijk. Ik vind het saai.’ Overgeven is: ‘Ik ben aan het einde van mijn latijn. Er is niets anders wat ik kan doen, ik heb niks meer te geven.’ De meeste schaamte heb ik over de momenten in mijn leven dat ik opgaf.  En de meest mooie ervaringen kwamen voort uit momenten dat ik me overgaf. Als je je overgeeft dan zie je in dat je niet de grootste kracht van het universum hebt: je laat los en accepteert wat er vervolgens gaat gebeuren.”

7. Wees een maker, geen toeschouwer
“In mijn laatste boek Big Magic, moedig ik iedereen aan op de een of andere manier een creatieve uitlaatklep te vinden. Naar aanleiding daarvan werd ik geinterviewd door een journalist, die me vroeg of ik niet bang was dat mijn boek ervoor zou zorgen dat er een heleboel slechte kunst gecreeerd zou worden. De arrogantie van die vraag vond ik echt stuitend. De journalist leek te willen zeggen dat alleen een kleine elite toegestaan mag worden om creatief te zijn. Ik maak me geen zorgen om een wereld gevuld met ‘slechte’ kunst, maar om een wereld waarin mensen niets creeeren en alleen consument of toeschouwer zijn.”

8. Stop met wachten en ga op zoek naar je ‘stam’
“Iemand vroeg me laatst hoe ze een mentor kon vinden. Toen ik begon, heb ik een groepje mensen om me heen verzameld dat hetzelfde nastreefde als ik.  Ik denk dat zo’n groepje lotgenoten je beter kan helpen dan een mentor. Die mensen van destijds, die allemaal net als ik in slechte banen zaten en heel graag schrijver wilden worden, waren uiteindelijk wel degenen die twintig jaar later als eerst mijn manuscript te lezen kregen. Heb je nu geen ‘stam’ dan ben jij misschien wel degene die de stam moet oprichten. Misschien ben jij wel de stamleider. Als iets niet bestaat, maak het. Dat is de ultieme creativiteit.”

9. Sta voor je doel
“Als we maar proberen en blijven falen dan doet dat pijn en is dat afschuwelijk. Maar het slechtste antwoord op die situatie is wel: ‘Als dit is hoe het voelt om honderd procent te geven dan doe ik dat nooit meer. Ik zal nooit meer iemand vertrouwen/iemand mijn dromen vertellen/van iemand houden’ Als je dat zegt…tsja, hoe gaat de rest van je leven dan zijn? Dan zit je in de wachtkamer van de dood, rekeningen te betalen totdat je tijd op is. Als er de mogelijkheid is om gelukkig te zijn, is het einde nog niet gekomen. Er is geen enkel succes meer betekenisvol dan een nieuwsgierig en betrokken persoon te zijn.”

10. Doe niet wat ik deed, vraag wat ik vroeg!
Er zijn ontzettend veel mensen die mijn reis ook hebben gemaakt of willen maken. Ze vragen we: ‘Hoe heet dat tentje in Napels waar jij destijds pizza at?’ Maar het gaat niet om die pizza; het gaat om de vragen die we stellen. Vraag jezelf heel serieus de vraag: wat wil ik doen met mijn leven? Waar wil ik meer van? Waarvan wil ik minder? Wanneer was ik het gelukkigst? Wat deed ik toen? Wie zorgt ervoor dat ik zie dat de wereld vol met mogelijkheden zit? Wie doet het tegenovergestelde? Stel jezelf de juiste vragen en word de wetenschapper van je eigen ervaringen.

Foto: Portrait Timothy Greenfield-Sanders.

Lees ook: Waarom kwetsbaarheid je moedig maakt