12 dingen waar jij je nóóit voor hoeft te verantwoorden (en hoe jij met kritiek kunt omgaan)

Er zijn nogal veel mensen die een idee hebben over Hoe Het Hoort. Hoe je eruit hoort te zien, hoe je je hoort te gedragen, wat je hoort te doen. Maar wat voor iemand anders werkt, hoeft niet bij jou te passen. Voor welke dingen hoef jij je nooit meer te verontschuldigen? En hoe kun jij het beste omgaan met kritiek uit jouw omgeving?

Met zeven miljard mensen op de wereld heb je toch echt zeven miljard verschillende individuen, die de dingen allemaal net even ietsje anders doen. Maar we zijn sociale diertjes en willen graag ergens bij horen. Erkend worden, geaccepteerd, gerespecteerd. Dus voordat je het weet zit je weer uit te leggen waarom jij voor iets gekozen hebt. Maar voor een heleboel keuzes die je maakt hoef jij je niet te verantwoorden of te verontschuldigen.

Wat te denken van…

– Kinderwens. Vooral vrouwen gaan er vrij klakkeloos vanuit dat iedereen minstens een keer een kind wil werpen. Maar het ouderschap is niet voor iedereen. Er zijn genoeg mensen die een vol en bevredigend leven hebben en geen eierstokken voelen klapperen. En aan de andere kant zijn er ook gezinnen die dolgelukkig zijn met acht rondrennende koters. Niemand hoeft zich daarvoor te verantwoorden.

– Carrière. Welk pad je neemt, of je 16 of 60 uur werkt per week, het is helemaal aan jou. Misschien zijn er vrienden die klagen dat ze je nooit meer zien. Zij hebben recht op hun baalmomentje, natuurlijk is het gezelliger om elke week even te borrelen. Evengoed heb jij recht op de vrijheid om jouw leven zo in te vullen als jij wilt.

– Lichaamshaar. Scheren, niet scheren, waxen, niet waxen. Punky okselkapels of getrimde landingsbaantjes, wat jij met jouw lichaamshaar doet is aan jou. Iedereen mag zich lekker met z’n eigen begroeiing bezighouden.

– Seks. Heb jij een libido van hier tot Tokio en sleur je iedere enigszins geïnteresseerde meteen je hol in? Lekker doen. Wacht jij op je 42e nog steeds maagdelijk op een huwelijkspartner? Lekker doen. Daar heeft niemand iets mee te maken.

– Voeding. Vegetarisch, veganistisch, raw, paleo; zoveel mensen zoveel diëten. Hoewel er heel wat (twijfelachtige) trends zijn die snel weer overwaaien, zijn er ook voedselkeuzes die jij kunt maken omdat het gewoonweg goed voelt voor je lichaam. Of je geest, omdat jij iets wel of niet wilt eten vanwege geloofsovertuiging, dierenleed of het milieu.

– Nee zeggen. Omdat iets jou niet uitkomt. Je hoeft niet minutenlange uitleg te geven waarom je hoofd ergens niet naar staat en vervallen in excuses dat je het druk hebt. Je kan of wil iets even niet. Punt.

– Je uitspreken als iets je dwars zit. Als jij in contact staat met jezelf dan voel jij wel of er een grens overschreden is. Laat van je horen. Houd je niet in omdat je bang bent wat de consequenties zijn. Jij mag een mening hebben en die mag je ook uiten.

– Om hulp vragen. Begin een hulpvraag nooit met ‘sorry’. Nooit met een uitleg waarom je het hele leven even niet in je eentje kunt dragen. Of omdat je niet weet waarom je computer niet meer opstart. Om hulp vragen maakt je niet zwak of dom of opdringerig.

– Mensen loslaten. Als een relatie niet meer gezond is voor jou, of dat nou een liefde is of een vriendschap, dan hoef je daar niet mee door te gaan. En je hoeft je ook niet eindeloos te verontschuldigen als jij iemand laat gaan.

– Me-time. We hebben allemaal momenten nodig waarin we alleen zijn. Om op te laden, gebeurtenissen te verwerken. En om gewoon lekker series te kijken of boekjes te lezen. Als iemand wil afspreken hoef je geen smoesjes te verzinnen (‘Eh ja druk druk druk!’). Jij hebt gewoon even lekker behoefte aan me-time.

– Slecht gedrag van anderen. Als mensen waar jij van houdt er een potje van maakt, dan hoef jij niet telkens weer voor ze op te komen. Zij zijn verantwoordelijk voor hun eigen gedrag. Dat betekent niet dat jij ze laat vallen, jij steekt je energie gewoon niet meer in het steeds verdedigen of uitleggen van hun gedrag.

– Twijfels. Er is niemand die de héle tijd weet wat ‘ie aan het doen is, en waarom, en waar deze weg in hemelsnaam heen gaat. Ik niet, jij niet. Op momenten dat jij het even totaal niet meer weet, dan hoef jij je niet te verontschuldigen voor je vraagtekens. Uitkomen voor onzekerheden en twijfels is een teken van kracht.

Oké, we hoeven ons dus niet meer te verantwoorden en te verontschuldigen. In de verdediging schieten zou dus verleden tijd moeten zijn. Maar eh… hoe? Hoe doen we dat? Ons omdraaien en weglopen als iemand anders kritiek levert? Als eerste: als mensen hun mond opendoen, realiseer je dan altijd dat dit hún mening is. Het heeft niet per definitie iets met jou te maken. Maar anderen kunnen wel potentieel iets interessants en bruikbaars te zeggen hebben. Dus wat doe jij? Je luistert naar ze. En vervolgens luister je naar jezelf. Wat is jouw reactie? Voel je je aangevallen? Wil je jezelf verdedigen? Zo ja, dan is er waarschijnlijk iets wat je kunt leren hier, over jezelf. Misschien zit er een kern van waarheid in wat de ander zegt. Misschien niet, vind je gewoon dat jij gelijk hebt en de ander niet en móet je dat duidelijk maken. Kun je het niet uitstaan dat de ander niet inziet dat ‘ie het bij het verkeerde eind heeft.

Constant jezelf verdedigen, uitleggen, verantwoorden verandert uiteindelijk niet zo heel veel. Het bevestigt eigenlijk alleen je eigen onzekerheid en afhankelijkheid. Als iemand kritiek uit, is dat een kans om iets te leren over jezelf. Vraag of de ander wilt uitleggen waarom hij of zij dat zegt en voel wat het met jou doet. Daarmee geef je de ander helemaal niet per se gelijk, ga je niet mee in zijn of haar kritiek, je probeert alleen uit te vogelen waarom jíj zo heftig reageert. En jezelf bevrijden van je eigen defensiviteit.

Als je geen heftige reactie voelt, dan zegt het dus niet zoveel over jezelf. Dan kun je iemand bedanken voor het delen van zijn of haar mening. En over iets ander beginnen.

Lees ook: Het is NIET persoonlijk. Gevoelig zijn en kritiek krijgen: zó zit het

Gerelateerde artikelen

Back to top button