Aantal mensen dat zich eenzaam voelt enorm gestegen vanaf 1980

We leven in een wereld waarin steeds meer mensen zich eenzaam voelen. Niet alleen ouderen; juist jongeren voelen zich in toenemende mate vaak enorm alleen. Dat heeft alles te maken met het verkiezen van moderne technologie boven echt contact. 

Een vriend van me zei laatst dat de ouderen van de toekomst dankzij social media waarschijnlijk nooit meer echt eenzaam zullen zijn.  Het omgekeerde blijkt waar. Juist door social media voelen jongeren zich meer dan ooit alleen.

Verder weg dan ooit
Ik FaceTime met een vriend in Amerika, app mensen als ik wil weten hoe het gaat maar geen zin heb om te bellen en zie dankzij Instagram precies waar een vriendin op wereldreis op dit moment uitspookt. De mensen met wie ik contact wil houden liggen met een telefoon letterlijk in m’n handpalm, maar voelen door diezelfde telefoon soms verder weg dan ooit.

Eenzaam
Alle appjes, emoji’s en likes daargelaten: hoeveel contact heb je echt nog? En daarmee bedoel ik: echt contact. In iemands ogen kijken en precies weten wat diegene bedoelt. Het percentage mensen dat zich eenzaam voelt is alleen al in de Verenigde Staten de afgelopen twintig jaar verdubbeld. In 1980 voelde 11% van de mensen zich eenzaam, in 2010 was dat 40%. Het aantal mensen dat zich af en toe eenzaam voelt ligt op 72%.

Gezondheidsrisico’s
Dat zijn zorgwekkende aantallen om een boel redenen en niet in de minste plaats vanwege alle gezondheidsrisico’s die je eenzaam voelen met zich meebrengt. Eenzame mensen maken meer van het stresshormoon cortisol aan, slapen slechter, lopen 29% meer kans op een hart- of vaatziekte, hebben 32% meer kans op een beroerte en een zwakker immuunysteem – en dit is nog maar een kleine greep. Onderzoekers telden alle statistieken bij elkaar op en concludeerden dat mensen die eenzaam zijn vroeger sterven.

Gemeenschap
Daarnaast voelen mensen zich steeds meer verbonden met een gemeenschap. We zijn een individualistisch volkje geworden en hoewel dat ook voordelen kent, zijn mensen sociale wezens die elkaars steun nodig hebben. Sebastian Junger, schrijver van het boek Tribe, durft zelfs te stellen dat soldaten in oorlog zich beter voelen dan soldaten die naar huis zijn teruggekeerd. In oorlog zijn ze diep verbonden met een hechte gemeenschap. “Mensen hebben geen problemen met tegenslag. Sterker nog: daar gedijen ze bij. Maar je niet nodig voelen is wel een probleem. De moderne maatschappij heeft een kunst gemaakt van mensen zich niet nodig laten voelen.”

Technologie
Psycholoog en hoogleraar Sherry Turkle schreef het boek Alone Together: Why We Expect More From Technology and Less from Each Other. Zij legt het leeuwendeel van eenzaamheid bij de technologie die ons eigenlijk juist met elkaar zou moeten verbinden. “Digitale apparaten bieden de illusie van gezelschap zonder de vereisten van een vriendschap”, zegt zij. Met andere woorden: hoewel onze telefoons ons het idee geven dat we leuk contact kunnen onderhouden, kunnen ze nooit substantieel contact vervangen. Fysiek in het nu zijn met een ander is volgens haar veel belonender.

Productiviteit boven mensen
Verder speelt er nog iets mee: het verheerlijken van het druk hebben. Omdat we zo efficiënt mogelijk met onze tijd willen omgaan, investeren we niet meer in betekenisvolle relaties. We werken vanuit huis, staan in de rij voor de supermarkt gebogen over onze telefoons en sturen, zoals ik, soms liever een snel appje omdat we geen tijd vrijmaken voor een telefoongesprek of een kop koffie. We verkiezen productiviteit boven mensen. Daar is zo op z’n tijd niks mis mee, maar vaak verschuift die balans zonder dat je het zelf echt in de gaten hebt.

Echt samen zijn
Niet heel erg uplifting allemaal, maar er is goed nieuws: dit alles kun je heel makkelijk oplossen. Maak er een punt van om samen echt samen te zijn, in plaats van samen alleen zijn. Herinner jezelf eraan dat hoe geweldig social media en moderne technologie ook zijn, het niet fysiek één op één contact kan vervangen. Probeer af en toe je focus te verleggen van productiviteit op je sociale leven.

Intieme band
Ga koffie drinken in de stad, maak een boswandeling, ga met een groepje hardlopen in plaats van alleen, zet een kookclubje op: anything. Zelfs je telefoon laten liggen in situaties waar je anders direct naar je telefoon zou grijpen, helpt al. Dat geldt ook voor stellen die ’s avonds naast elkaar op de bank zitten met een tablet en een laptop. Een intieme band opbouwen kost meer energie dan een mailtje of een berichtje sturen, maar het is het waard.

Lees ook: Als je eenzaam bent in je relatie (en waarom je dan moet gaan)

Bron: New York Magazine.