Ben jij verslaafd aan liefde? Zes belangrijke lessen

Niemand kan zonder liefde. Liefde geeft het leven de broodnodige zuurstof. We verzamelen allemaal fijne mensen om ons heen, gelijkgestemden die ons blij maken en op wie we kunnen leunen. En dan is er natuurlijk dat ene fijnste hartenlapje, met wie we samen oud willen worden. Maar is die liefde wel op vrijheid gebaseerd? Of ben je er stiekem een beetje verslaafd aan?

Liefde, een verslaving? Dat klinkt je misschien wat overdreven in de oren. Maar wat is de definitie van een verslaving? Het is een toestand waarin mensen erg afhankelijk zijn ergens van, zo erg dat ze het maar moeilijk los kunnen laten. Ze zijn voornamelijk gericht op het verkrijgen hiervan, zelfs ten koste van andere activiteiten. Alcohol, drugs, gokken, seks, allemaal dingen waar je verslaafd aan kunt raken.

Maar aan erkenning en liefde ook. Het is alleen niet zo overduidelijk. Als jij elke dag een liter wodka naar binnen giet of je maandsalaris wegpokert, dan is het vrij duidelijk dat je een probleem hebt. Maar hoe ver ga jij eigenlijk in het krijgen van bevestiging van de mensen om je heen? Aan het behouden van je relatie? Veel van ons hebben behoorlijk gekke dingen gedaan in een poging een partner te behouden, of om erkenning te krijgen van iemand anders.

Die neiging komt uit onze jeugd, vertelt Jan Geurtz in zijn boek ‘Verslaafd aan liefde’ (2009). Als kind waren we enorm afhankelijk van onze ouders. Wie herinnert zich niet de angst dat papa of mama je niet kwam halen, weg zou gaan, een ander zou blijken, ons op een of andere manier zou verlaten? Die angst hebben we nog steeds, dat kleine bange kindje in jou wil nog steeds een veilige mama of papa. We projecteren het nu op anderen. Bij heel veel mensen wordt die behoefte getriggerd in een liefdesrelatie. We hebben constant aandacht en bevestiging nodig, in de vorm van expliciete uitingen van erkenning en liefde. Het zorgt ervoor dat we denken dat we niet zonder een ander kunnen leven.

Dat verlangen naar erkenning kan dwangmatige vormen aannemen. Een verslaving worden. En het paradoxale is: hoe angstvalliger je je vastklampt aan de liefde, hoe groter de kans op een breuk is.

Wat kun je hieraan doen? Zes belangrijke lessen:

– Echte liefde gaat gepaard met vrijheid. In vrijheid kiezen voor elkaar. De behoefte om tijd met elkaar door te brengen moet ongeveer gelijk zijn. Het is niet gezond als de één telkens ellendig zit af te wachten tot de ander eindelijk weer eens samen wil zijn.

– Behoud je eigen leven. Het is belangrijk jezelf niet compleet te verliezen in je relatie. Houd je eigen vrienden, je eigen hobby’s, je eigen huis misschien wel. Als je dan samen bent, komen er twee individuen samen. Dat samenzijn is geen noodzaak, maar een verrijking, een cadeautje. Heb bewondering en respect voor de manier waarop de ander zijn of haar leven invult, op elkaars onafhankelijkheid, autonomie.

– Een liefdesrelatie is nooit belangrijker dan jijzelf. Je denkt nu misschien: nee natuurlijk niet. Zonder mij bestaat die liefdesrelatie niet eens! Maar hoe vaak gaan mensen gruwelijk over hun eigen grenzen heen om iemand maar bij zich te houden? Voel wat jij nodig hebt, wat goed voor jou zou zijn. Pas als jij goed voor jezelf bent, ben jij in staat om een gezonde, stabiele relatie op te bouwen.

– Probeer je niet alles persoonlijk aan te trekken. Wat de ander doet of niet doet, vindt of niet vindt, heeft niet altijd iets met jou te maken. Als je jezelf teveel vereenzelvigd met je relatie en je partner doet iets stoms dan kan dat je rázend maken. Het voelt als afbreuk van jouw hele ‘zijn’. Daarom zijn scheidingen vaak zo pijnlijk, omdat we teveel verwachtingen en afhankelijkheid in de handen van de ander hebben gelegd, en we vreselijk gekwetst zijn toen diegene ons niet gaf ‘waar we recht op hadden’. Terwijl, iemand heeft geen enkele verplichting naar jou toe en zou jou nooit zo moeten kunnen afbreken.

– Wees je eigen haventje. Als je een relatie aangaat, dan is het belangrijk dat het over échte liefde gaat en niet om het vervullen van een angst. Naast veiligheid vinden in elkaar, moet je ook altijd veiligheid in jezelf kunnen blijven vinden. Dat bange kindje in jou gaat nooit helemaal weg en dat is ook niet erg. Als die naar voren komt en van zich laat horen, probeer dan niet meteen naar iemand anders te gaan rennen. Wees je eigen veilige mama of papa.

– Wees niet zo bang voor pijn. Alles wat van waarde is, kan pijn gaan doen. Gáát pijn doen. Alles verandert de hele tijd, ook in richtingen die je niet per se wenselijk vindt. Onthoud: verandering is niet per se altijd verlies. En ook al dat wel zo is: jij kunt wel tegen een stootje.

Lees ook: Trek de liefde van je leven aan met deze door de wetenschap gesteunde truc

(Beeld: iStock)