Gelukkiger worden? Ga eens terug naar je kindertijd

Het leven dendert voort. Als kind deed je wat je leuk vond, maar als volwassene spelen er zoveel meer factoren mee in de keuzes die je maakt. Na jaren kun je je opeens afvragen of dit leven, zoals je het hebt ingevuld, wel echt is wat je gelukkig maakt. Merel raakte het spoor een beetje bijster en stelde zichzelf de vraag: Wat vond ik als kind ook alweer leuk?

Laatst was ik op sollicitatiegesprek bij een klein bedrijfje dat informatieve animatiefilmpjes maakt met whiteboard en stift. Met mijn schrijf- en filmervaring ben ik multi-inzetbaar. Waar heb je mensen voor nodig, vroeg ik de oprichter van het bedrijfje. Voor alles, zei ze. Schrijven van de voice-over teksten, filmen van de tekeningen, montage. En tekenen eigenlijk ook. Haha, lachte ik, tekenen.

Maar toen opeens zoomde ik uit en was ik even een moment terug in de derde klas van de middelbare school, met een tekenblok voor me en een foto. Met mijn blik pendelend tussen afbeelding en papier, adem ingehouden, was er even niets anders dan lijntjes en schaduw. Naar de kunstacademie wilde ik, tot ik erachter kwam dat natekenen niet zoveel met echt talent te maken had.

Het tekenen liet ik voor gezien, ik ging me richten op schrijven, wat ik ook leuk vond. Op de School voor Journalistiek werd er bij elke les ingeramd dat je pas een echte journalist bent als je voor de Volkskrant of NRC schrijft, of items in elkaar draait voor een hoogdravend actualiteitenprogramma. Ja ja dat zal ik zijn, dacht ik, een Echte Journalist.

Ik ging freelancen. En niet voor de Volkskrant. Het was niet eens echte journalistiek. Ik had veel plezier in mijn werk, maar al die jaren bleef het knagen. Wanneer ging het nou gebeuren? Wanneer werd ik Razende Reporter die zich op het Binnenhof vastklampt aan politici op jacht naar scoops, of door de binnenlanden van donker Afrika reist om het leed van de wereld vast te leggen? Ik wist het niet en bleef op dezelfde weg doorgaan.

Vorig jaar was ik er klaar mee. Ik ga wel oppassen, dacht ik. Schoonmaken. Want als ik zo doorga, kom ik er niet achter wat ik wil. Tegen opdrachtgevers zei ik dat ik rázend druk was. Langzaam ontstond er stilte. Een vacuüm. En schulden, dat ook. Dat heb je als je je oude werk opzij schuift en er vrij weinig voor in de plaats komt. Maar mijn redenering was: pas als de boel instort, ontstaat er ruimte voor iets nieuws. Dan móet ik wel.

Dat bleek zo te zijn. Het was alsof 34 jaar aan leven opeens samenkwam. Er kwamen nieuwe kansen voorbij, sommige liet ik lopen (moeilijk voor een standaard JA zegger…) en anderen pakte ik aan. Ik ging dingen doen die ik eigenlijk altijd al leuk vond, maar wat bij mij nooit in de categorie ‘werk’ viel.

Zo schrijf ik sinds afgelopen zomer stukjes voor Mynd. Het rakelde een oud plezier op in schrijven dat ik lang niet heb gevoeld. Het doet me denken aan de briefwisselingen met mijn middelbareschoolvriendin waarin we het leven analyseerden. De blogs over mijn observaties tijdens reizen. Ik realiseerde me dat dat momenten waren in mijn leven dat er flow ontstond, al wist ik toen nog niet wat dat was. Toen deed ik gewoon wat ik leuk vond. Wanneer ben ik daar eigenlijk mee opgehouden?

Als kinderen een jaar of zeven zijn verandert er een heleboel. Dan worden ze zich op een nieuwe manier bewust van zichzelf, treden gevoelens van schuld en schaamte hun wereld binnen. Ik vind het altijd een beetje triest. Als ik fotoalbums doorblader van mijn jeugd, zie ik een kind met een uitgelaten gezicht en verwaaide haren veranderen in een meisje dat schuin van onderen de camera in loert. Die zich veel te vaak afvraagt wat anderen eigenlijk van haar vinden.

Je bewust zijn van je omgeving is bijzonder goed. Dat zouden sommige mensen wel wat meer mogen zijn… Maar raken we als tieners en volwassenen niet een beetje kwijt wat we eigenlijk zelf willen? Wie we eigenlijk zelf zijn? Oké, laat ik over mezelf spreken. Het gaat niet alleen om werk. Toen ik in mijn eerste huis kwam wonen, en toen was ik toch al lang en breed de puberteit uit, merkte ik dat ik bij het inrichten ervan constant bezig was met de vraag wat anderen ervan zouden vinden. Ik hing aanstellerige Boomerang-kaarten op mijn deur omdat ik dacht dat mijn vrienden dat stoer zouden vinden. Alsof je jezelf en je eigen leven alleen maar door andermans ogen beziet.

Het is natuurlijk niet zo dat ik de laatste 27 jaar van de totale 34 jaar een fake versie van mezelf was. Ik hing geen Boomerang-kaarten op die ik niet zelf ook leuk vond. Maar uit alle kaarten koos ik wel degenen waarvan ik dacht dat die goed zouden vallen bij potentiële bezoekers. Specifieke vrienden, maar eigenlijk ook een soort ongedefinieerde ‘ander’: de maatschappij, het comité in mijn hoofd. Het vertroebelde veel van mijn keuzes.

Dit jaar staat in het teken van terugkomen bij mezelf. Mezelf vragen stellen als: Wat vond ik als kind leuk? Als ik echt bij mezelf blijf, waar kies ik dan automatisch voor? Wat brengt mij in een flow? Het zijn vragen die we onszelf denk ik vaker zouden moeten stellen. Ondertussen blijf ik lekker stukkies tikken voor Mynd. En ga ik dat tekenen ook maar eens proberen… Jippie!

Lees ook: 35 dingen waar je de komende 35 jaar GEEN spijt van wil krijgen