Hoe ik als notoire controlfreak leerde los te laten

Vala is van nature een enorme controlfreak. Alles moest altijd gaan zoals zij het wilde, anders raakte ze enigszins in paniek. Maar, het leven kruipt waar het niet gaan kan en laat zich niet leiden. Daar kwam Vala de afgelopen jaren achter en kon toen weinig anders dan gewoon maar loslaten.

Soms, als ik in de spiegel kijk, herken ik mezelf bijna niet meer terug. Niet omdat ik er nou zo anders uitzie dan een aantal jaar geleden, maar toch ben ik echt heel iemand anders geworden. En dat zie ik als ik naar mezelf kijk. Vroeger was ik altijd gespannen, als een veer die constant strak stond. Omdat ik constant bezig was grip te houden op het leven. Letterlijk zelfs, want ik weet nog dat ik eigenlijk altijd met gebalde vuisten zat. Alsof ik in mijn samengeknepen knuisten mijn leven vast probeerde te houden, het niet aan mijn greep te laten ontsnappen. Dat was namelijk zo ongeveer het ergste wat ik me kon voorstellen: dat ik de controle zou verliezen. Dat ik niet de regie zou hebben over alles. Wat er zou gebeuren als dat niet zo was? Waar ik bang voor was? Geen idee eigenlijk. Maar ik vond het in ieder geval doodeng. En dus was ik vastberaden: ik word niet geleid door het leven, mijn leven dat leidt ik.

Echter, het leven, dat laat zich dus niet leiden. Op heel veel fronten in ieder geval niet. In een paar jaar tijd ben ik daarmee keihard geconfronteerd. Ik kreeg een autistisch kind, een ziek kind en nóg een ziek kind. Zelf bleek ik opeens MS te hebben. Mijn huwelijk klapte uit elkaar. En ik had er helemaal geen controle over. Het gebeurde gewoon, zomaar, pats boem, alsjeblieft en met de complimenten van het leven. Zoiets. Suck it up and deal with it. En dat was dus net wat ik helemaal niet kon. Want hoezo overkwam mij dit allemaal opeens? Hoezo had ik de touwtjes opeens niet meer in handen? Ik kon me namelijk niet herinneren dat ik ze aan iemand anders had gegeven. En toch ging het leven keihard met mijn zo geliefde controle op de loop, mij achterlatend met een keus: blijven staan, of er keihard achteraan jagen. En dus ging ik rennen. Hijgend, zwetend en vooral: woedend. Want, dit was niet de afspraak. Dit ging dus echt gewoon niet gebeuren. Hier met de controle! Een verloren zaak natuurlijk, want zoals dat gaat met de wortel en het paard: ik kon galloperen wat ik wilde, die wortel kreeg ik niet te pakken.

Dat besef, die realisatie en vooral, het accepteren daarvan, was niet eenvoudig. Lang heb ik me er met hand en tand tegen verzet. Zoals ik mij, weet ik nu, eigenlijk mijn hele leven al verzette tegen, nou ja, het leven dus. Ertegen vocht. Omdat ik bang was, denk ik. Voor het onbekende. En dus probeerde om alles af te dichten, dicht te timmeren. Zodat er nooit verrassingen zouden zijn. Wat een grote utopie is, want het leven, dat is dus eigenlijk één grote verrassing. Niet altijd een léuke verrassing, want, Forest Gump zei het treffend: “Life is like a box of chocolates, you never know what you’re gonna get.”En dat is waar. De ene keer pak je een heerlijke praliné uit de doos en de volgende keer is het zo’n zurige kersenbonbon die eigenlijk niemand lust. Maar dan zit er al niks anders meer op dan doorslikken en hopen dat je de vieze smaak snel kwijt bent. En je moet maar denken: lekker is het niet, maar je gaat er ook niet dood aan.

Het leven heeft mij noodgedwongen geleerd om los te laten. Want met drie zieke kinderen en zelf ook een wankele gezondheid is er gewoon geen zekerheid. Het kan vandaag goed gaan en morgen niet meer. Er valt niet te voorspellen wat de toekomst voor ons zal brengen. Ik heb geleerd om te gaan slapen zonder plan en zonder verwachtingen en wakker te worden met het idee dat we wel zien wat er die dag weer op ons afkomt. En dat we daar dan, op dat moment, wel mee dealen. Een manier zullen vinden om om te gaan met wat er op ons af komt. Het omarmen van de onzekerheid heeft, gek genoeg, juist meer zekerheid in mijn leven gebracht. Want: ik hoef nu niet meer bang te zijn voor alles wat er misschien, eventueel, zou kunnen gebeuren. Niet meer met alles rekening te houden. Wat er ook gebeurt, we komen er namelijk wel uit. Hoe, dat weet ik niet. Maar de wegen van het leven zijn ondoorgrondelijk. En ik weet nu: er is er niet maar eentje die naar Rome leidt.

Laat het los, laat het gaan. Want echt, je hebt maar heel weinig controle. Het leven overkomt je en het is veelal een kwestie van je erdoor laten overspoelen en dan gewoon maar zwemmen. En dat gaat niet met gebalde vuisten. Want water kun je niet vasthouden, het glipt zo door je vingers. Net als het leven, als je niet oplet. Want pas nu ik niet meer alleen bezig ben met wat er eventueel stráks zou kunnen gaan gebeuren, zie ik wat er nú gebeurt. Leef ik echt mijn leven, ipv me erdoor te láten leven. En weet ik: komt wel goed, schatje. Echt.

Lees ook: 21 dingen die ik keihard ga loslaten