Laten we stoppen met onszelf ondermijnen op de werkvloer

Waarom ondermijnen veel vrouwen zichzelf in hun carrière? Janita betrapte zich onlangs op zelf-saboterend gedrag en is er – gelukkig!- helemaal klaar mee. 

Lees ook: 9 waarheden die je van onzeker eendje veranderen in een bull terrier.

Onlangs deed een kennis, een ervaren spreker en trainer, mij een prachtig voorstel. Hij vroeg me of ik in de toekomst samen met hem trainingen in spreken in het openbaar zou willen geven. Een fantastische kans. Maar in plaats van enthousiast te reageren, was ik vooral verbaasd. Ik? Hoezo? Waarom vraag je mij? De kennis moest daar op zijn beurt smakelijk om lachen. Hij wist feilloos de kwaliteiten, eigenschappen en expertise op te sommen die van mij een goede trainingspartner zouden maken.

Toegegeven, het idee om samen trainingen te geven, sprak me aan. Met een achtergrond in de theaterwereld en een afgeronde bachelor psychologie voelde het alsof ik de kans kreeg om een oude liefde nieuw leven in te blazen. Maar toch; ik wikte en bleef weifelen en sprak erover met een goede vriend. Nou ja, van een gesprek was niet echt sprake. Ik hield vooral een opsomming van allerlei bezwaren. Ik heb geen trainersdiploma. Wat als ik tegenval en de deelnemers mij het geld niet waard vinden? Zou het misschien een goed idee zijn om eerst drie maanden keihard te oefenen en eerst een gratis training te geven?

De goede vriend – gezegend met een wat meer praktische geest – moest daar net als mijn kennis om lachen. ‘Waarom zet je al die beren op de weg?’, vroeg hij geduldig. ‘Waar ben je nu eigenlijk bang voor? En hoe kun je ooit een bepaalde vaardigheid ontwikkelen als je niet gewoon aan de slag gaat? Hoeveel voorbereiding je er ook in stopt, het zal nooit perfect zijn, dat kan en hoeft ook helemaal niet.’ En ik dacht: ja, natuurlijk! Waarom doe ik eigenlijk zo moeilijk? Ik wil en ik kan dit. Fuck die onzekerheid! Wat toevallig de titel is van het boek van bedrijfskundige, spreker en ondernemer Vreneli Stadelmaier over het zelf-ondermijnend gedrag van vrouwen.

Want wat blijkt? Ik ben niet de enige die soms ten prooi valt aan onterechte onzekerheid. Maar liefst 65 procent van de Nederlandse vrouwen heeft gebrek aan zelfvertrouwen op de werkvloer. Als zij bijvoorbeeld willen solliciteren naar hun droombaan of gevraagd worden voor een mooie promotie, weten ze rationaal prima dat ze uitermate geschikt zijn (en het graag willen!), maar vrezen ze tegelijkertijd dat ze door de mand zullen vallen. Stadelmaier noemt dat het impostersyndroom, het gevoel een bedrieger te zijn, die vreest vroeg of laat te zullen worden ontmaskerd als incapabel. Volgens haar leggen deze professionele en deskundige vrouwen daardoor de werk-lat of heel laag (dan kun je nooit tegenvallen) of juist onmetelijk hoog (als je werk perfect is, neemt de kans om ontmaskerd te worden gevoelsmatig af).

Zoals powervrouw, voormalig eurocommissaris en ex-minister Neelie Kroes op Stadelmaier haar site schrijft: ‘Als vrouwen niet zeker weten of ze iets kunnen, doen ze het niet.’ Wat eeuwig zonde is, voor de vrouwen, omdat ze zich niet volledig kunnen ontplooien, en voor de wereld die het zonder hun meest fantastisch mogelijke bijdragen moet doen. Zullen we daarom afspreken om de ondermijnende stemmen in onze hoofd voortaan te vervangen voor meer helpende gedachten? Wat meer te vertrouwen te hebben in ons eigen kunnen? En ons ervan bewust te zijn dat streven naar perfectie vaak een poging is om een vals, maar onnodig gevoel van veiligheid te creëren?

Bij deze deel ik graag een quote van een van mijn favoriete rolmodellen. ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan’ Was getekend, Pipi Langkous. En Janita Naaijer. Want mijn kennis heb ik uiteraard gemaild dat ik heel enthousiast ben over zijn voorstel om samen trainingen te geven en maar al te goed begrijp waarom hij mij heeft benaderd.

Lees ook: Is dit alles? Nee dus! (Want je leven omgooien, kan altijd)