Onze verwachtingen van de liefde zijn verknipt: we verwarren obsessie en passie

Vol goede moed besluit je nog één keertje Tinder een kans te geven. Je swipet twintig keer naar links, een keer naar rechts, dertig keer weer naar links en dan zie ‘m. Mister Perfect kijkt je met een grote glimlach aan, hij is blond, gespierd, heeft doordringende donkere ogen, houdt van wintersport en puppy’s. Dit moet ‘m zijn, toch? Je vinger glijdt naar rechts. Ping. Een match. En dan begint het echte werk: de obsessie.

Na een derde date beginnen de vlinders steeds wilder in je buik rond te fladderen. Hij gaat met je mee naar huis, laat je alle hoeken van de kamer zien en bewijst met zijn lieve woorden dat hij die vlinders ook voelt. Voorzichtig vertel je je vriendinnen over deze mysterieuze man die een match made in heaven is. Hij zegt precies wat je wil horen, en geeft je zo’n heerlijk gevoel. De hele dag door denk je aan ‘m. Het doet bijna pijn, zo verliefd ben je. Eigenlijk een heel naar gevoel, maar love hurts zeggen ze, dus je stopt dit gevoel elke keer weer weg.

Lees ook Welke van de 6 typen liefdesrelaties heb jij?

Ziekelijke obsessie

Na ongeveer vijf maanden appt ‘ie niet meer elk uur. Hij zal het vast druk op z’n werk hebben, zit zonder telefoon in een meeting of drinkt een kop koffie met een vriend. Er zal wel een verklaring voor zijn. De angst bekruipt je dat hij je niet meer leuk vindt. Waarom appt hij je anders nog maar vijf keer per dag? Dit kan niet goed zijn. Je gaat in beraad met hele WhatsApp-groepen over ‘het probleem’. Vrienden raden je van alles aan of af, en je voelt de onrust door je hele lijf gieren. Ligt het aan jou, of is er echt iets aan de hand?

Ja, het ligt aan jou

Oké, dat is misschien wat zwart/wit. Maar vaak verwarren we obsessie met passie. Je denkt dat je in een liefdevolle relatie zit waar de vonken vanaf spatten, terwijl je in werkelijkheid geobsedeerd bent door de ander. Je bent uiteraard niet de enige die dit meemaakt. Psychologen noemen dit fenomeen ‘obsessieve passie.’

Laat die ‘obsessieve passie’ nou net niet een hele gezonde basis voor een langdurige relatie zijn. Onderzoek toont namelijk aan dat dit obsessieve gedrag in een relatie niet correleert met langdurige relaties, eerder kortstondige. Nu is het absoluut niet zo dat je geen passievol begin van een relatie kunt hebben. Het gaat erom dat jij totaal geen controle over de gevoelens van passie hebt. Suzann Pileggi, schrijver van het boek Build Happy Together, legt uit: “Een minder obsessieve passie vindt plaats wanneer jij in controle bent van de passie, in plaats van dat jij wordt geleid en gecontroleerd door de passie.” Met andere woorden: raak je jezelf totaal kwijt in de ander, dan is het tijd om uit te kijken.

Wanneer weet je of je obsessief bezig bent met je lief? Een van de ongezonde warning signs is het niet meer willen afspreken met goede vrienden. ‘Tuurlijk, in het begin wil je de hele tijd bij de ander zijn, daar is in principe niets mis mee. Maar zodra je afspraken gaat afzeggen die je niet hoeft af te zeggen (hij kan heus wel een paar uur alleen zijn als jij koffie met een vriendin gaat drinken), moet je uitkijken. Nog een teken is het schuldig voelen dat je dingen voor jezelf doet. Je hebt een massage geboekt, maar ligt gespannen elke minuut af te tellen totdat je weer naar ‘m toe kan.

Lees ook Waarom alleen happy singles echte liefde vinden

Onzekerheid

Een van de naarste gevolgen van obsessieve passie is de onzekerheid die je bekruipt. Gefeliciteerd, je bent nu officieel onveilig gehecht. Het gaat inmiddels niet meer om een normale onzekerheid die gepaard gaat met het spannende gevoel van het ontdekken van een nieuwe relatie. Je bent helemaal panisch dat de ander bij je weggaat. In plaats van vertrouwen op de natuurlijke flow van een ontwakende liefde, ga je als een malle de boel proberen te controleren. Je wordt jaloers, en wordt bezittelijk. Niet bepaald sexy.

Hoe kom je hier vanaf?

Allemaal leuk en aardig dat je jezelf hebt gediagnostiseerd met ‘obsessieve passie,’ maar hoe kom je er nu vanaf? Je vrienden en familie zijn altijd een goede graadmeter. Vraag ze hoe zij er tegenaan kijken. Dit kan soms best pijnlijk zijn, omdat ze misschien iets zeggen dat je niet wil horen. Maar in the long run heb je hier wel het meeste aan. Vraag dit overigens niet in de eerste paar maanden. Je mag best even hotel de botel zijn en als een puber met een lach op je gezicht rondlopen. Zodra een kwartaal voorbij is en je je nog steeds ziek van verliefdheid voelt, is het tijd om even te checken met je omgeving wat zij ervan vinden.

Wie ben jij zonder die ander?

Als je helemaal in een nieuwe relatie opgaat kun je jezelf uit het oog verliezen. Waar houd jij eigenlijk van, waar word je blij van (behalve je partner)? Boek weer die massage, ga dat rondje hardlopen, drink koffie met vriendinnen en ga naar de bioscoop met je broer. Als je weer gaat voelen hoe het is om genoeg aan jezelf te hebben, kun je weer met een normalere blik naar je relatie kijken. Je shift als het ware de focus. Dat betekent overigens niet dat je lief geen bestaansrecht heeft in je leven, maar het brengt alles weer in balans. Het hoort en-en te zijn, en niet of-of.

lees ook: De 5 stadia van liefde (en waarom we vaak in de 3e blijven steken)