Ook zo’n last van de zomertijd? Je bent niet de enige (en géén aansteller!)

Afgelopen weekend is de zomertijd weer in gegaan. De meeste mensen kijken daarnaar uit, want dan is het eindelijk weer langer licht ’s avonds. Maar er zijn ook mensen die de zomertijd een verschrikking vinden. En daarom vurig pleiten voor het afschaffen ervan.

Dat weekend in maart dat de klok omgaat, dat is wat mij betreft een feestje waard. Eindelijk, denk ik dan, we hebben het weer gehaald. Opeens is het ’s avonds om half acht nog licht, zit je te eten met de gordijnen nog open. Wat een heerlijkheid. En dat ene uurtje minder slaap van zaterdag op zondagnacht, ach, wat merk je daar nou van? Helemaal niks. Desnoods ga je een uurtje vroeger naar bed als je denkt dat je te weinig slaap zult krijgen. Hoe moeilijk kan het nou helemaal zijn? Mensen die moeite hebben met het omzetten van de klok vond ik eigenlijk altijd maar een stelletje aanstellers. Want hallo jongens, het gaat maar om een uurtje, hoor! Het is toch niet alsof halve wereld op z’n kop staat. Maar zo voelt het voor sommige mensen dus gewoon wel. En dat kan wel maanden duren.

Zo’n twintig procent van de bevolking heeft last er last van als in de lente de klok om gaat. Dat zijn dus een behoorlijk aantal mensen die zich moe, ontregeld en zelfs neerslachtig gaan voelen als we dat uurtje vooruit gaan. En inderdaad, het is maar één uurtje. Maar dat kan dus flinke impact hebben op een persoon. Dat heeft te maken met ons bioritme, dat door dat uur te verschuiven bij sommige mensen danig in de war raakt. In het Algemeen Dagblad zegt Marijke Gordijn, chronobioloog en gespecialiseerd in de biologische klok, daar het volgende over: “Ons biologische ritme is gemiddeld 12 minuten langer dan 24 uur. Ons ritme moet daarom steeds worden bijgesteld. Dat gebeurt door het licht in de ochtend. Als we gaan sleutelen aan de tijd waarop het licht wordt, lopen we steeds meer uit de pas. Net nu het ’s ochtends bij het opstaan weer licht is, zetten we de klok een uur vooruit. Daarmee zijn we weer een maand terug in de tijd. Vooral mensen die laat naar bed gaan, hebben last van de overgang naar de zomertijd. Bij de late types loopt de biologische klok nu eenmaal langzamer dan bij de vroege vogels. Je kunt avondmensen moeilijk dwingen om eerder naar bed te gaan. Maar ze moeten nu wel een uur eerder op dan normaal.” En een biologisch ritme is een hardnekkig iets, dat verander je niet zomaar. Mensen zijn tenslotte gewoontedieren. Het gevolg is dus dat een deel van de bevolking door de zomertijd een chronisch slaaptekort oploopt. Niet gek dus dat je dan niet op je best bent.

We onderschatten vaak hoe belangrijk slaap eigenlijk voor een mens is. Slecht of te weinig slapen beïnvloedt alles. Ons immuunsysteem gaat ervan kapot, onze stofwisseling raakt in de war en het veroorzaakt gezondsheidsproblemen. En dat allemaal voor een regeling die vroeger in het leven is geroepen om energie te besparen. Maar inmiddels kun je je afvragen of die noodzaak nog bestaat. Bovendien is de vraag of het omzetten van de klok ook werkelijk energie bespaart sowieso omstreden. Kunnen we de zomertijd dus niet beter gewoon afschaffen? Er gaan steeds meer stemmen op van wel. De wintertijd is onze gewone tijd, zegt ook Gordijn. Die past veel beter bij ons biologisch ritme, dus waarom zouden we het onszelf ieder jaar aandoen om dat te negeren? En langer licht wordt het uiteindelijk toch wel, alleen duurt het dan wat langer en kunnen we in de zomer ’s avonds iets minder lang in de tuin zitten. Wat maakt dat uit? We vertrekken tenslotte ook en masse iedere zomer wekenlang naar het zuiden, waar het ook niet tot elf uur ’s avonds licht blijft. Maar dan vinden we dat opeens geen probleem. Dus waarom in Nederland dan wel? Je kunt toch ook in het donker met je roseetje op het terras zitten? Tja, daar zit wat in.

Ik heb geen problemen met de zomertijd, want ik ga altijd vroeg naar bed, dus ik pak toch wel genoeg uren slaap. En ja, ik vind dat extra uurtje licht dus wel heel lekker. Maar ach, als het nou zoveel gedoe oplevert voor zoveel mensen, dan wil ik dat ene uurtje best wel opgeven, hoor. Dat schijnt bovendien een hoop verkeersongelukken door slaperige bestuurders te schelen. En aangezien ik elke dag met de auto naar mijn werk ga, is me dat toch ook wel heel wat waard. Want kunnen avondeten met de gordijnen open is heel fijn, maar als ik de vangrail in gereden wordt door iemand wiens biologische klok opeens niet meer goed staat afgesteld heb ik daar ook weinig aan.

Lees ook: Gatver, het is mooi weer! Als je een hekel hebt aan de zomer