Over een beetje huiselijk geweld doen we niet moeilijk – en hoe bizar is dat?!

Afgelopen week bleek uit onderzoek dat we in Nederland steeds toleranter staan tegenover huiselijk geweld. Want af en toe een klap, daar moeten we niet te moeilijk over doen. Dan zal de ander het er wel naar gemaakt hebben. Vala, die zelf een tijd lang een gewelddadige relatie had, vraagt zich af of we soms gek geworden zijn.

Eén op de drie Nederlanders vindt een beetje geweld in een relatie af en toe best geoorloofd. Als je wederhelft zich misdragen heeft bijvoorbeeld, of als je het ergens over oneens bent. Wie zich brandt moet tenslotte op de blaren zitten. Letterlijk dus blijkbaar, want kennelijk leg je je partner dan gewoon even over de knie. Toen ik dit las in de Volkskrant zat ik echt even met mijn oren te klapperen. Het leek me absurd dat zoiets waar kon zijn. Maar na een tijdje researchen bleek het toch echt waar: we worden in Nederland steeds toleranter voor geweld. In Néderland dus, dat zeg ik er expres bij, want in andere landen vindt men het juist helemaal niet acceptabel om je partner aan te vliegen. Wat, mijns inziens, het enige goede antwoord is op de vraag of relationeel geweld moet kunnen, maar blijkbaar kan ik maar beter emigreren, aangezien het Nederlandse idee van een goede relatie duidelijk niet overeenkomt met dat van mij. Misschien word ik gewoon oud en begrijp ik het allemaal niet meer, maar als vrouw die in het verleden regelmatig de kamer door geslagen is door de man waarmee ze samen was en die dat toch wel als enigszins problematisch heeft ervaren, wil ik toch wel heel graag weten: mensen, wtf is er hier mis gegaan?!

Want ik weet niet hoe met jou zit, maar ik heb altijd geleerd dat geweld gebruiken niet de bedoeling is. Ja, als er in een donker steegje een man met een vleesmes op je af komt is het geoorloofd om hem in z’n ballen te trappen. En dat je een inbreker met een koekenpan op z’n hoofd slaat als je hem ’s nachts betrapt op het leeghalen van je juwelenkistje is ook nog prima te verantwoorden. Maar eigenlijk houdt het daarna toch wel heel snel op. En je handjes wat al te los laten wapperen in een relatie, daar is al helemáál nooit een excuus voor, is mij altijd verteld. Maar hebben zoveel mensen dan wél geleerd dat een klap op z’n tijd best wel moet kunnen? Dat het geen ramp is om een keer uit te halen tijdens een echtelijke ruzie? De volgende dag gewoon een beetje concealer op dat blauwe oog en op naar kantoor alsof er niks gebeurd is? Sorry, maar daar geloof ik dus helemaal niks van. Net zoals mijn ouders mij dat leerden, vertel ook ik mijn kinderen dat geweld verkeerd is. Dat je best eens ruzie kunt maken met een ander, maar dat je dan je woorden moet gebruiken en dus niet je handen. Dus wat is er met ons gebeurd dat we die handen tegenwoordig kennelijk niet meer thuis kunnen houden?

Ik ben geen wetenschapper, geen socioloog, geen psycholoog, dus een echt feitelijk onderbouwde verklaring kan ik niet geven, maar ik denk, ik vrees, ik zie, dat de maatschappij veel teveel aan het verharden is. Dat we niet meer mét elkaar, maar lángs elkaar aan het leven zijn en daarom het contact met elkaar kwijtraken. En als je elkaar niet meer in de ogen kijkt, niet meer écht ziet, dan voel je elkaar ook niet. Dus die klap, die raakt de ander dan weliswaar, maar jou zelf eigenlijk niet. Wie echt samen is, voelt elkaar en dus ook elkaars pijn. Ik zou het niet eens voor elkaar krijgen om uit te halen naar mijn man, want ook al ben ik tijdens een ruzie nog zo boos op hem, ik ben niet in staat om iemand waarvan ik houd moedwillig pijn te doen. Dat gaat volledig tegen mijn natuur in en eerlijk gezegd draait mijn maag zich al om als ik er alleen nog maar aan denk. Dat komt omdat ik mij aan hem verbonden heb, omdat een deel van mij in hem zit en andersom. Maar daar is wel kwetsbaarheid en overgave voor nodig, om je zo aan iemand te geven en misschien dat dat we dat tegenwoordig wel steeds minder durven. Dat we weliswaar samen zijn met iemand, maar eigenlijk in de basis altijd alleen blijven. Omdat dat veiliger voelt. Maar is het dat uiteindelijk ook? Ik waag het te betwijfelen. Want ik kan je zeggen dat ik me in de relatie waarin er regelmatig klappen vielen, bepaald niet veilig voelde.

Misschien zeg je, ach, een keer een klap, een duw, een keer seks tegen je zin, dat maakt een relatie niet meteen gewelddadig. Kan een keer gebeuren. Maar weet je, dat kan het dus gewoon echt níet. Geweld, in wat voor vorm dan ook, hoort niet thuis bij mensen die van elkaar zeggen te houden. En we moeten dus ook niet doen alsof dat normaal is. Want als we daaraan gaan beginnen, dan begeven we ons op heel glad ijs. Want waar begint het dan en vooral: waar eindigt het? Wanneer is iets dan nog goed en wanneer wordt het dan wél fout? Het was altijd al zo moeilijk voor slachtoffers van huiselijk geweld om gehoord en geholpen te worden, laat staan als de grens voor wat normaal is steeds maar vager wordt. Want wat als je, zoals ik destijds, uiteindelijk met de striemen in je nek bij de politie komt om hulp te zoeken en we vinden geweld inmiddels allemaal heel normaal? Moeten we onze kinderen dan maar gaan leren dat je niet raar moet opkijken als je partner je af en toe even in elkaar rost? Dat ze het daar dan wel naar gemaakt zullen hebben? Dat dat liefde is? Sorry, maar dat weiger ik. Omdat ik uit eigen ervaring weet dat liefde niet verenigbaar is met dat soort dingen. Want iemand die jou pijn doet, die houdt niet van je. Hoe vervelend je ook bent geweest.

Beeld: iStock

Lees ook: “Bij de eerste klap ben ik weg!” (En waarom veel vrouwen dan toch niet gaan)