‘Self-parenting’: waarom het nooit te laat is om je eigen kant te kiezen

Veel van ons groeiden –al dan niet bewust- op met het idee dat we niet helemaal ‘genoeg’ waren en ‘verbeterd’ moesten worden. Eenmaal volwassen gaan we vaak door met onszelf op die manier te benaderen, ditmaal via de zogenaamde ‘innerlijke ouder’; die ons alleen en ondergewaardeerd laat voelen. De oplossing kan ‘self-parenting’ zijn: zélf die negatieve overtuigingen omdraaien via positieve gedachten en gedragingen die je jezelf vertelt. Waardoor je –eindelijk- de enige kant gaat kiezen die ertoe doet: je eigen kant.

Hoe zou jij jezelf behandelen als je iemand was van wie gehouden werd? Ja, dat klinkt misschien als een open deur maar wacht: het is mijn favoriete vraag. Want stel ‘m écht met aandacht aan jezelf en waarschijnlijk zouden er toch wat dingen anders uitzien in je leven dan ze nu doen. Omdat je ze jezelf zou gunnen, omdat je dan beter voor je zelf zou zorgen misschien. Want helaas: veel mensen zijn zich er niet altijd bewust van hoe ze met zichzelf omgaan. Ze zijn bijvoorbeeld boos op hun jeugd of hoe anderen met ze omgingen, maar zien niet hoe ze met zichzelf omgaan. Ze zorgen niet goed voor zichzelf (roken, drinken, teveel eten, niet sporten,  je kent het wel) omdat ze diep van binnen vinden dat ánderen dat zouden moeten doen. Maar er komt een moment n ieders leven dat het tijd wordt om het zélf over te nemen. En dat fenomeen wordt in de psychologie ook wel ‘selfparenting’ genoemd, en gaat over de relatie die je met jezelf wilt hebben. Waarna je de enige kant gaat kiezen die er écht toe doet: je eigen kant. Eigenlijk dus een kwestie van jezelf een tweede kans geven, als je uiteraard het gevoel hebt dat je die tweede kans nodig hebt.

Makkelijk gezegd denk ik, maar in hun boek ‘The 12 steps for self-parenting for adult children’ zeggen schrijfster Patricia O’Gorman en Phil Diaz dat het wel meevalt, als je ervoor open gaat staan dat er zoiets bestaat als een ‘hogere ouder’, ook wel jijzelf. En dat dat –net als het programma van de AA overigens, zou kunnen door in 12 stappen te denken. Daarbij gaat het om het vergeven van jezelf, je verleden los te laten, liefde écht toe te staan aan jezelf te waarderen, te koesteren en volledig gelukkig te willen zien. Mét een beetje hulp van  God trouwens, en daar moet je maar net zin in hebben. En dat klinkt allemaal als best een flinke kluif, maar ‘self-parenting’ ís dan ook de lange weg naar huis nemen, zeggen de schrijvers. Al hebben ze ook goed nieuws: die weg leidt uiteindelijk naar vrolijkheid, puurheid, vreugde en geluk. Alsof je weer een beetje kind bent geworden, maar dit keer als volwassen persoon.

Interessant, maar ook nog wel een beetje vaag misschien. Daarom is het ook vast leuk om te weten dat er verschillende soorten stemmen –of archetypes- zijn binnen het ‘self-parenten’ die je de hele dag in je oor fluisteren –vaak zonder dat je er erg in hebt. En om dit systeem te kunnen veranderen moet je er wel van bewust zijn dat er een systeem ís. Omdat je deze overtuigingen dus ook op jezelf los laat –zolang je je daar niet van bewust bent:

• De-wat-heb-jij-aan-dit-probleem-bijgedragen- ouder
  Deze stem vindt dat wat er ook gebeurt: het is altijd je eigen schuld. Op je knie gevallen? Had je niet zo hard moeten rennen!
• De-wat-ga-je-eraan-doen –ouder
  Deze stem troost niet, maar vindt dat je het moet oplossen. Ben je te dik? Ga naar de sportschool. Dat werk.
• De-er-is –iets-mis-met-hoe- jij-je-voelt –ouder
  Deze stem vindt dat het aan jouw gevoelens ligt, niet aan de situatie zelf. Dusbenjeverrdietg? Dan ben je te gevoelig. Ben je boos? Dan heb je een agressieprobleem. Etc.
• De-je-hoeft-je-niet-zo-te-voelen- ouder
  Want je ziet het gewoon verkeerd, als je er maar rationeel naar wilt kijken. Ben je onzeker? Nee joh, iedereen vindt je juist geweldig. Jouw ervaring is kortom minder belangrijk dan de ‘feiten’
• De-het-kan-me-niet-schelen –ouder
  Oef, en deze is lastig want eigenlijk vindt hij/zij JOU dus gewoon niet belangrijk. Ongeacht wat je deelt of voelt.

Al deze boodschappen en overtuigingen kunnen je op volwassen leeftijd behoorlijk in de weg zitten, maar er zijn dus ‘self-parenting’-gedachten die je er actief tegenover kunt zeggen als je iets van bovenstaande herkent. Want HOE zou het zijn als je van jezelf hield, en je jezelf alles gunde, hoe zou het zijn als je inplaats van bovenstaande ándere dingen tegen jezelf ging zeggen op belangrijke, of emotionele momenten in je leven? Kortom: hoe zou het zijn als je je eigen ouder werd, die ten alle tijden onvoorwaardelijk in je geloofde, je vertrouwde en vooral aan JOUW kant zou blijven staan no matter what?

Op website psychologytoday.com las ik een mooi voorbeeld over een kind dat gepest wordt, thuiskomt en van haar moeder hoort: “maar waarom pest hij jou dan?” Zet deze situatie nu eens inje eigen, volwassen leven en antwoordt als je ‘self-parent’ met NEE. Nee op:

Ervan uitgaan dat een ander meer gelijk heeft dan jij
Het ergste over jezelf en jouw ervaring van de werkelijkheid denken
Jezelf verantwoordelijk maken voor erge dingen die je overkomen
Je eigen gevoelens ondergeschikt maken
Tegen jezelf praten alsof je er niet toe doet
Je schamen voor wat je overkwam
Jezelf afwijzen of negeren als je verdriet of pijn voelt
Jezelf ondermijnen door niet goed voor jezelf te zorgen
En vooral: door nee te zeggen op jezelf te laten behandelen zoals in wat hier bovenstaat – door jezelf

Inplaats daarvan ga je weer JA zeggen. Ja op jezelf, op wat jij voelt en ervaart. En dit kan uiteraard wat onwennig zijn in het begin, maar self-parenting staat of valt met het herhalen van de dingen waar je JA en NEE op zegt. Door simpelweg naar je oude overtuigingen te leren luisteren en daar meteen een zachte gedachte tegenover te zetten. Met zelf al de kleinste vorm van self-parenting (Je bent goed genoeg. Je doet het oke. Je ziet het goed. Je mag er zijn. Etc.) kun je jezelf meer energie en levenslust geven. Omdat een deel van jou weet dat je betere zorg nodig hebt. Omdat jij dat uiteindelijk jezelf kunt geven. En omdat je dat eindelijk gaat doen…

Lees ook: 10 tekenen dat je een innerlijke strijd voert (die niemand ziet)