Waarom je pas écht perfect bent als je dat NIET bent

Perfectie is een bitch, die we ook niet willen leren kennen trouwens. Want er is helemaal niets mis met het beste uit jezelf en je leven halen. Maar wie te veel van zichzelf en anderen verwacht bereikt het omgekeerde. Hoog tijd dus om onze imperfectie eens te omhelzen. Want dat maakt dus écht gelukkig. En het is nog leuk ook.

Hier maken we ons allemaal schuldig aan, dus ik kan best even openhartig worden. Want ik heb lange tijd gedacht dat ik perfect moest zijn –en op zwakke momenten kan ik die donkere weg naar nergens nog steeds wel eens per ongeluk inslaan. Om meteen weer rechtsomkeert te maken trouwens, want perfectie: ik heb er niets te zoeken. Goddank zou ik zo zeggen.

We worden doodongelukkig door het streven naar perfectie

En dat wil niet zeggen dat ik niet houd van geslaagde dingen, of niets moois van mijn leven wil maken, en met mijn dromen of verlangens heeft dit ook weinig tot niets te maken. Want tuurlijk, ik streef net als iedereen naar vooruitgang, naar voldoening, naar liefde, naar groei zelfs. Maar naar perfectie? Bitch, please. Sterker: ik ben het niet, ik wil het niet, ik kan het niet en ik wantrouw het als anderen wél doen alsof ze dat hele perfectieding moeiteloos in de pocket hebben. Omdat perfectie simpelweg niet bestaat, dat ten eerste. Maar vooral omdat we een veel relaxter en waarachtiger leven kunnen hebben als we loslaten dat alles wat er gebeurt zich maar volgens rechte lijnen, aangeharkte paden en smetteloos gestreken dagen zou moeten voltrekken. Want dat is dus schier onmogelijk, en laat dat schier ook maar weg trouwens.

Nu ben ik niet de enige die hier zo over denkt, dus dat scheelt. “Het probleem met perfectie”, zegt psycholoog Mel Schwartz daar bijvoorbeeld opvallend monter over, “is dat het in eerste instantie een goed idee lijkt. En dat hoogste cijfer of die droombaan zijn dat misschien ook wel, op korte termijn. Maar als je op lange termijn kijkt naar de drang om ‘perfect’ te willen zijn lopen we er tegenaan dat mensen daar helemaal niet voor bedoeld zijn. Zelfs machines hebben onderhoud nodig en lopen soms vast, laat staan wat dat over mensen zegt. ‘Ik ben maar een mens’ is zo bezien dan ook helemaal geen vreemde zin. En het zou mooi zijn als we ons (weer) gaan realiseren dat ons doel op aarde niet is om als een machine te functioneren, maar als een mens. Met alles dat daarbij komt kijken.”

Nou ja zeg, dat wilde ik dus ook allemaal maar even zeggen, deed hij het al. Al moet ik ook even wat milder dan Mel zijn, want behalve dat perfectie een nogal vermoeiend en onhaalbaar streven is –ook voor de omgeving van de perfectionist- zit er natuurlijk bijna altijd iets groters achter. En dat is de diepe overtuiging niet goed genoeg te zijn, beter te moeten en te kunnen, niet te mogen (uit)rusten of –de horror- af en toe gewoon tevreden te zijn. Al is het maar een minuutje. En als je daarover na gaat denken is er ineens helemaal niets leuks meer aan dat hele perfectie, ook niet een heel klein beetje. “Mensen die perfect willen zijn zoeken de goedkeuring van anderen”, zegt Schwarz. “En waarschijnlijk zijn ze te sterk gericht op hun tekortkomingen –die ze willen controleren- inplaats van op wat ze wel kunnen.”

En dat is natuurlijk de uitzichtloosheid ten top, mensen. Die overigens ook niet nodig is, want ik las dat er zoiets bestaat als de ‘imperfecte perfectie’, en dat klonk mij eigenlijk wel als muziek in de oren. Want wie dit durft na te streven wil er eigenlijk nog steeds het beste van maken, maar blijft daar relaxed en vergevend onder. En voila: ineens zijn én er wat moois van willen maken én een beetje een realistisch (wereld)beeld gecombineerd. En daar word je pas echt gelukkig van.

Makkelijk gezegd ja, en eigenlijk ís het ook makkelijk. Zolang je een bereid bent nét een beetje anders naar die zogenaamde belofte van perfectie te gaan kijken, en vooral: je de schoonheid, kwetsbaarheid en waarheid van imperfectie leert waarderen. Veel, veel leuker dan altijd maar je billen mentaal samen te moeten knijpen terwijl je stralend je perfecte relatie / perfecte kind / perfecte baan / perfecte huis / perfecte weetikwat de lucht in probeert te houden, en een stuk gezonder ook nog eens. Want het is oké om niet helemaal oké te zijn. Dat zijn we allemaal nu eenmaal wel eens, dus:

Een imperfect lichaam = onvoorwaardelijke liefde

En om dit te weten hoef je alleen maar ziek (geweest) te zijn om de complete waarheid hiervan te herkennen. Want het klinkt misschien een beetje ‘ik heb een spreekwoord voor je geborduurd’-achtig maar het is wel waar: het feit dat je hart in je lichaam klopt, dat je elke dag opnieuw opstaat, dat je kunt lopen en slapen en vrijen en eten en fietsen is gewoon een wonder van formaat. Of dat nou met een bril, of overgewicht, of één been of een killerbody of niet is. In alle imperfectie is je lichaam je belangrijkste bezit. En al helemaal als het gezond is.
Een imperfecte geest = vrijheid

Want het is natuurlijk zoals het is: we zijn allemaal een beetje knots. Ja, jij ook. En dat omarmen en accepteren maakt je niet alleen a) heel erg te pruimen maar b) een stuk relaxter. Voor jezelf, maar ook voor anderen. Want wie van zichzelf weet waar het geestelijk nog wel eens aan kan schorten, wordt er meteen er meteen een heel stuk menselijker op. En dan kan het feest pas echt beginnen.
Imperfecte communicatie = inspiratie
En deze moet je even willen zien, maar dan heb je ook wat. Want van alle keren dat ik uit de bocht vloog in een gesprek of situatie wat natuurlijk nooit zo was, leerde ik uiteindelijk het meest. Misschien niet altijd op de leukste manier, maar wel op een manier waar ik daarna wat aan had. Durf dus te falen, en vooral: je falen toe te geven. Je krijgt er een enorme ruimte voor terug, en bewijst er anderen ook nog eens een dienst mee want hallo: niemand is… juist.
Imperfecte daden = echt contact met anderen

Want als alles perfect is wat je zegt ben je a) nogal saaaiiiiiiii en b) nogal intimiderend en hard to handle want wat is er opgewassen tegen perfectie? En waarom zou je daar trouwens iets tegen op willen wassen? Waarmee ik maar wil zeggen: doe maar rustig, we zitten allemaal ALLANG in min of meer hetzelfde schuitje. Dat betekent niet dat je meteen maar om de haverklap al je vuile was en neuroses en dwanggedachten op tafel hoeft te leggen, wel dat je gewoon eerlijk kunt zijn over wie je bent en wat je doet. Knapt iedereen meteen reuze van op, maar dat hoeven we jou vast niet te vertellen.
Een imperfect leven = bye, bitch
Want het is uiteindelijk zo simpel: we zijn allemaal een beetje gemankeerd. Dus sla die gemankeerde vleugels gerust uit, en omarm daarmee jezelf, en die ander. Daar hebben we geen perfectie voor nodig, en dat was toch al een bitch. Doe ons dus maar de imperfecte variant daarvan: veeeeeeeeeel leuker, veel aardiger, veel authentieker en vooral!