Waarom liefde vele vormen kent (en ze niet alle 9 altijd bij je blijven)

Love is all around, en gaat over veel meer dan alleen de romantische variant. En die verschillende vormen (her)kennen kan enorm helpen bij het ervaren van liefde –en je troosten in verdrietige tijden. Want hoe mooi de liefde ook is: niet alle vormen zijn bedoeld om altijd bij je te blijven.

We hebben allemaal wel eens een liefde verloren. Omdat het voorbij ging, het niet meer werkte, omdat die ander – of jijzelf- niet langer verder wilde. Maar ook omdat je mensen verloren kunt hebben –een vriend, een vriendin, een familielid, en die rouw bij je leven is gaan horen. Dat geldt in ieder geval wel voor mij. Want in mijn 43-jarige leven heb ik best wel eens wat afscheid moeten nemen. Van geliefdes, van vrienden, van familie en –oh ja- soms van wat verwachtingen en dromen. Soms ging dat om liefdesbreuken, soms omdat de dood in het spel was, soms omdat een vriendschap niet langer bleek te werken, soms omdat mijn leven een andere koers insloeg en ik zelf –kennelijk- veranderde. Veel mensen bleven bij me, maar ik verloor er ook een aantal, en soms door mijn eigen toedoen. En dat was soms verdrietig, soms maar goed ook, en soms gewoon een kwestie van het leven accepteren want tegen de dood is nu eenmaal geen kruid gewassen. Maar alle keren ervaarde ik de verandering, het afscheid en soms de rouw wél als liefde, al waren de verschijningsvormen waarin ze voorbij kwamen net zo verschillend als de mensen om wie het ging.

Maar dit artikel gaat niet over verdriet of pijn, wel over inzicht. Want love is all around, maar heeft veel verschillende gezichten. En die gezichten (her)kennen kan helpen bij het plaatsen van de mensen die bij die verschillende gezichten hoorden. Waardoor je iets beter leert begrijpen welke rol ze in je leven speelden –en waarom ze daar soms ook weer uit verdwenen. Ik vond een heel mooi lijstje op Psychology.today.com dat een aantal verschillende liefdesvormen beschrijft, dat ik interessant vond om te delen en waar ik zelf ook nog iets aan toevoegde. Want hoe mooi de liefde ook is: niet alle vormen zijn bedoeld voor hetzelfde doel, of om altijd bij je te blijven. En dat weten kan heel verhelderend –en in het geval van een gebroken hart: troostend- zijn:

• Eros
  Deze kennen we allemaal, want het is nu eenmaal de bekendste, met dank aan de oude Grieken. En die Eros heeft dus alles te maken met seks en vruchtbaarheid. Good ol’ chemistry dus, die gaat over niet van elkaar af kunnen blijven én daardoor meteen de liefdsvorm is waar veel mensen een heel leven lang naar (blijven) zoeken als ze er eenmaal aan geproefd hebben. Maar er is dus meer….
• Ludus
  Ken je dat lichte gevoel van een soort verliefdheid, vrolijk en lacherig, dat je kunt overvallen als je in iemand’s buurt bent? Die heet dus Ludus en kan je zowel overkomen in een daadwerkelijke liefdessituatie als in een vriendschap –al dan niet met hetzelfde geslacht. Ludus draait om herkenning, als twee kinderen die elkaar zonder woorden begrijpen en daar springerig en blij op reageren. Seks is hier geen drijfveer, speelsheid en vrolijkheid wel. Want hoe LEUK dat jullie elkaar tegen het lijf liepen.
• Philia
  Diepe liefde met een diepe band: dat is Philia. Van die mensen waarmee je uren kunt praten over alles, en die de volgende keer dat je ze ziet meteen de draad weer oppakken. Ook wel bekend als ‘soul mates’, en dit kún je met je liefdespartner ervaren maar dat hoeft dus niet perse. Sterker: soms ervaar je dit juist met mensen die wat verder van je af staan in het dagelijks leven, omdat je je daardoor vrijer voelt om deze onbelemmerde connectie te (durven) maken.
• Pragma
  En dit is de liefde waar de meesten van ons naar zoeken: de onvoorwaardelijke, levenslange variant. En die is meestal te vinden tussen ouders en kinderen (over en weer), en bij mensen die geluk hebben in de liefde en/of vriendschap. Nog lang en gelukkig in de klassieke zin dus, maar dan met een ander woord.
• Storge
  En van deze had ik nog nooit gehoord maar het gaat dus nog dieper dan Pragma. Want ‘storge’ is het soort liefde waarvoor je alles, inclusief je ego of angsten, opzij zet om die ander een dienst te bewijzen. Schijnt vooral voor te komen in familiebanden, bijvoorbeeld als je je nier afstaat aan je zus of nichtje kan ik me zo voorstellen. Dit soort liefde kun je ook in een relatie uiteraard hebben, maar de kans is groter dat je ‘m ervaart bij iemand die al je hele leven meeging. En het is prachtig.
• Agape
  Ook mooi: de universele liefde voor al dat is en leeft. Van Jezus tot Boeddha, van Namasté tot Inshallah; dit gaat over jezelf als onderdeel van een groter geheel, en de niet-tastbare liefde waarmee je wordt omgeven. En voor wie dat zo wil zien is die liefde er altijd, ongeacht op welke plek jij in je leven staat.
• Philautia
  Ook wel: zelfliefde. En deze is altijd belangrijk, want het verlaat je nooit als jij dat niet toestaat. En dit gaat niet over egoisme of narcisme, maar over een gezonde dosis waardering voor wie jij bent – en de natuurlijke neiging om jezelf te beschermen en te verdedigen. Klinkt mooi, is het ook én is meteen dan ook de moeilijkste liefde om te ervaren.
• Vergeving
  Want het is zo moeilijk, maar tegelijkertijd zo belangrijk om een ander te vergeven. Juist als het om liefde gaat, en dus om kwetsbare gevoelens als afhankelijkheid, veiligheid, vertrouwen en angst voor verlies. Toch denk ik dat het essentieel is om –vroeg of laat- die ander te vergeven en los te laten, en dankbaar te zijn voor wat er wél tussen jullie bestond.
• Vertrouwen
  En deze zit in het verlengde van .6 en gaat over het vertrouwen dat niets ‘het einde’ is, en jullie misschien wel deel uitmaken van iets dat verder en voorbij het leven zelf gaat. Ik heb het altijd een mooie vorm van liefde gevonden, met name in het geval van de geliefden die niet meer leven, en waarvan ik hoop dat ik toch nog in een soort contact met ze sta en ze ooit terug zal zien. Al is het maar via de mooie, warme, vrolijke herinneringen die ik aan ze heb.

Tot slot: deze 9 vormen staan denk ik niet op zichzelf, maar kunnen onderling varieren en overlappen. Want liefde kent vele vormen. En dat alleen al weten is het mooiste dat er is…

Lees ook: Dit is het verschil tussen van iemand houden en liefde voor iemand voelen

(Beeld: Unsplash)