Waarom van gedachten durven veranderen zo moedig is

We doen het niet graag: terugkomen op eerdere beslissingen of uitspraken. Het voelt als falen, het levert gedoe of extra werk op en we zijn bang dat de ander ons onbetrouwbaar, of erger vindt. Soms gaan we daardoor liever door op het ingeslagen pad, omdat we nu eenmaal al hadden toegezegd. En dat kan anders, want ieder mens heeft het recht om van gedachten te veranderen, mét de mogelijkheid om daarbij nog steeds standvastig en oprecht te blijven. Zo bezien is van gedachten veranderen helemaal niet zwak, maar juist een teken van persoonlijke kracht en zelfkennis.

Lees ook: Ben jij blij met je leven? Dan doe je vast dit

Lang geleden sprak ik een vriendin die altijd erg verlegen was. Om daar wat beter mee om te leren gaan was ze op assertiviteitscursus gegaan. Daar leerde ze, behalve wat vaker nee zeggen en zich beter uitspreken op het moment zelf, iets dat ik nooit meer ben vergeten. En dat was dat je als mens altijd het basisrecht hebt om op iets terug te komen. Om van gedachten te veranderen dus, er een nachtje over slapen, goed naar jezelf luisteren, en dan iets anders te willen. Van die ja een nee maken, of andersom. En dat vinden we over het algemeen niet zo leuk om te doen. Want wie er ineens anders over denkt is onbetrouwbaar, of onduidelijk, of, welja, labiel. Althans, voor die reactie zijn veel van ons bang, waardoor we onze twijfels vaak maar inslikken en door gaan. Inclusief dat ingeslikte zelfbeschikkingsrecht, dat juist zo belangrijk is om je goed en gelukkig te voelen.

Twijfelen

Ik moest aan die vriendin denken toen ik een paar maanden geleden zelf vrij openlijk van gedachten veranderde. Op mijn werk kreeg ik een mooie kans aangeboden, die mij ook nog eens van harte gegund was. Natuurlijk zei ik ja, overdonderd en gevleid als ik was door het aanbod. Maar eenmaal thuis, rustig alleen op de bank begon ik te twijfelen. Iets in mij wilde het niet merkte ik, en dat gevoel was zo sterk dat ik het niet kon ontkennen. Natuurlijk ging ik mezelf er eerst van overtuigen dat dat gevoel onzin was. Ik was vast gewoon bang voor verandering of avontuur. Ik wist toch helemaal niet zeker of mijn twijfels wel terecht waren, ik moest er nog aan beginnen? En wat zouden ze wel niet zeggen –of denken- als ik op mijn ja terug zou komen? Maar mijn buikpijn bleef, dus besloot ik twee mensen te bellen die ik diep vertrouw, en hen mijn situatie voor te leggen. Geen van die mensen probeerde me ergens van te overtuigen, het enige dat ze deden was naar me luisteren en mijn gevoelens bespreekbaar maken. Na afloop wist ik wat me te doen stond. Nog diezelfde avond schreef ik een mail waarin ik vertelde dat mijn oorspronkelijke ja, een nee was geworden. Een beetje zenuwachtig ging ik slapen.

Zelfkennis en moed

Gek eigenlijk, dat we ons zoveel aantrekken van wat een ander ervan vindt als we iets anders doen dan we in eerste instantie hadden gezegd. De New Yorkse hoogleraar Samual Bacharach (@samualbacharach op Twitter) schreef er een boek over: How to change your mind without being a flip-flopper, waarin hij uitlegt dat er niets mis is met op je schreden terug komen, zolang je maar duidelijk je beweegredenen uitlegt. “Goed leiderschap”, zegt hij,” gaat namelijk ook over de moed hebben om alle vliegtuigen terug te halen uit de lucht als ze net zijn opgestegen, omdat je anders naar de zaak bent gaan kijken.” En dat is dus niet onbetrouwbaar of wankel, maar is juist een teken van zelfkennis én de moed om voortschrijdend inzicht de ruimte te durven geven. Wél moet je daarbij een paar regels in acht nemen, die ik handig vond om te weten:

1)  Leg de betrokkenen uit waarom je anders bent gaan denken, en leg uit wat je gedachtegang is. Doe dat snel, om roddels te voorkomen;
2) Leg uit dat je die ander niet in de steek laat, en er nog steeds bent om op een andere manier iets bij te dragen aan de situatie waarin jullie je bevinden;
3) Benadruk dat je niet ‘alleen maar aan jezelf hebt gedacht’, maar dat jouw beslissing noodzakelijk was voor je, en niet uit gemakzucht werd genomen;
4) Wees vriendelijk en bedank de ander altijd voor de gegeven kans of dat aanbod;
5) Houd het gemeenschappelijke doel voor ogen, en benadruk dat je dat zelf ook nog steeds ziet. Ook al ga je dan een andere rol of mening innemen dan oorspronkelijk het idee was.
6 ) Geef de ander(en) even de tijd om de nieuwe situatie te laten beklijven. Net als jij heeft de ander ook tijd nodig om met nieuwe ogen te gaan kijken naar wat een gegeven situatie leek.

Goede oplossing

Zo bezien, is van gedachten veranderen helemaal niet zwak of onhandig, maar juist een manier om écht het allerbeste uit jezelf (en de ander) te halen. En dat gaf mij weer de moed om geen seconde aan mijn beslissing te hoeven twijfelen, en mee te kunnen denken over een goed alternatief.
En mijn werk? Daar werd even verbaasd gereageerd, én er werd vrij snel een goede oplossing gevonden. Zó belangrijk ben ik natuurlijk ook weer niet, en iemand anders wilde mijn kans graag overnemen. Uiteindelijk heb ik er ook echt iets van geleerd. Want de volgende keer las ik een korte ‘denkpauze’ in, voordat ik antwoord geef op een belangrijk verzoek. Té vaak van een ja en nee maken lijkt me stressvol, en onnodige ruis opleveren. Al weet ik inmiddels ook: op iets terugkomen mag altijd, als je dat echt zo voelt en wilt. En je weet zelf wanneer dat zover is, in je werk én privé. Zonder dat je jezelf meteen voor gek hoeft te verklaren. Laat staan een ander.

Lees ook: Leef het leven dat je wilt leven (en niet waar je ongemerkt ingegleden bent!)

Gerelateerde artikelen

Back to top button