Waar zijn de normale mensen gebleven? (Iedereen heeft adhd, autisme of een depressie!)

Het lijkt wel alsof we met z’n allen steeds gekker worden. De halve wereld is aan de antidepressiva, schoolklassen puilen uit van de ADHD’ers en overal barst het opeens van de autisten. Wat is er met ons aan hand? Waar zijn de normale mensen gebleven?

Het is een veel gehoord kritisch geluid in de samenleving: dat we ‘etikettengeil’ zijn geworden. Iedereen heeft tegenwoordig namelijk wel iets. Wie niet bij een therapeut loopt voor z’n diepgewortelde zielepijn, depressie of bipolaire neigingen, of wie geen kind heeft met één of andere stoornis doet eigenlijk niet meer mee. Want normaal, daar doen we het niet meer voor. En als je de cijfers erbij pakt dan zijn die inderdaad niet gering. Meer dan een miljoen Nederlanders slikt op dit moment antidepressiva, het aantal recepten voor ADHD medicatie voor kinderen en jongeren is in een periode van tien jaar verviervoudigd en maar liefst twee miljoen mensen hebben jaarlijks last van een psychische stoornis. Zo bekeken kun je inderdaad wel concluderen dat we met z’n allen behoorlijk van het padje af zijn. Of valt het allemaal wel mee en stellen we ons gewoon een beetje aan?

Dat is in ieder geval wel wat er toch vaak geroepen wordt. Want een psychische stoornis, die kun je tegenwoordig zo onderhand wel krijgen bij een pakje boter, is het idee. Een keertje een beetje zielig kijken bij de huisarts en hops, je krijgt een recept voor een life time supply aan antidepressiva voorgeschreven. Je peuter rent drie rondjes door de wachtkamer van het Consultatiebureau en je bent een ADHD’er rijker. Geen wonder dus, dat de psychische gezondheidszorg overuren draait en de zorgkosten de pan uitrijzen. Al die pillen en therapieën moeten tenslotte wel ergens van betaald worden. Psychisch gestoord zijn is niet langer iets om over te zwijgen en om je voor te schamen. Nee, je schreeuwt het juist van de daken. “Kijk mij, ik ben van Lotje getikt!” en ondertussen sla je nog een stripje Ritalin achterover. Ik ben gek, dus ik besta. Zoiets. Toch?

Tja, weet je, ik vind dat dus een beetje onzin. Ik heb namelijk zo’n kind met zo’n hippe stoornis. Mijn zoon heeft autisme én ADHD en hoewel ik mij daar zeker niet voor schaam had ik toch liever gezien dat ‘ie ‘normaal’ was. Zijn diagnose kregen we pas na maandenlang door de mangel te zijn gehaald door een bataljon aan kinderpsychiaters en andere hulpverleners en het feit dat ‘ie iets heeft vind ik eigenlijk niet interessant, ik vind het vooral heel erg lastig. Voor hemzelf en voor ons. Mijn kind heeft geen etiket omdat wij hem dat hebben opgeplakt, hij heeft een etiket omdat ‘ie dus gewoon die stoornis hééft. Net zoals de meeste mensen die rondlopen met een psychologische aandoening. Want echt, niemand is ‘gek’ voor de lol.

Maar tegenwoordig krijgt maar liefst 43 procent van de bevolking in z’n leven op enig moment last van een psychologische aandoening. Dat is toch onwaarschijnlijk veel, zou je zeggen? Vroeger was toch ook niet bijna de helft van de mensen krankjorum? Nou ja, ik denk eigenlijk van wel. Misschien zijn er heden ten dage iets meer bijgekomen, bijvoorbeeld omdat het leven steeds drukker en veeleisender wordt en er dus meer mensen te kampen krijgen met problemen zoals een burn-out, maar dat betekent niet dat die mensen zich aanstellen, maar gewoon dat er blijkbaar een maatschappelijk probleem is. Daarnaast waren we vroeger waarschijnlijk net zo gek als nu, alleen hadden we er toen gewoon geen naam voor. En geen statistieken. En waren er meer taboes, waardoor je je autistische kind misschien verborgen hield. Of iedereen deed alsof het niet bestond. Medicijnen en therapieën waren er niet, dus er zat weinig anders op dan maar gewoon door het leven te sukkelen met je depressie of je autisme zonder dat je wist wat er met je aan de hand was. Dus misschien dat er op papier vroeger veel meer normale mensen waren, maar ik denk dat je versteld staat als je tussen de regels door zou lezen.

Dat bijna de helft van de mensen te maken krijgt met psychologische problemen wil misschien weinig anders zeggen dan dat het leven voor velen van ons best een ingewikkelde exercitie is. En dat het tijd wordt om dat gewoon eens te onderkennen. Gezondheid is niet alleen een lichamelijke kwestie, het is juist ook heel erg een mentale zaak. En als iedereen het normaal vindt dat we ons laten behandelen voor allerlei fysieke kwalen, waarom doen we dan zo moeilijk als het gaat om kwalen van de geest? Het brein is tenslotte ook een orgaan, dus waarom zou dat dan niet ziek kunnen worden? Waarom zou dat ‘onzin’ zijn of ‘aanstellerij’, terwijl we het allemaal normaal vinden dat iemand zich bijvoorbeeld laat behandelen voor kanker? Een depressie maakt je namelijk net zo goed kapot. En als je daarvoor dan in therapie gaat, of medicijnen neemt, dan is dat niet overdreven, maar gewoon verstandig. En vooral ook: normaal. Ik zou het in ieder geval pas gek vinden als je er helemaal niks aan zou doen.

Zijn er nog normale mensen? Ja hoor, dat denk ik wel. ’t Is maar net wat je normaal vindt namelijk. Persoonlijk vind ik het niet gek als je af en toe een punthoofd krijgt van het leven. Sterker nog, in mijn optiek zou iedereen minstens één keer in z’n leven in therapie moeten gaan. Ook als ‘ie (nog) niet in z’n onderbroek gillend over straat rent, of overweegt z’n polsen door te snijden. Gewoon, omdat het kan. En wedden dat dan blijkt dat ook jij stiekem een Leipe Loetje bent? Want helemáál geen issues, dat is toch eigenlijk best een beetje raar?

Lees ook: Zit er bij jou een steekje los? Dan ben je heel normaal

Gerelateerde artikelen

Back to top button