Deze dingen kan je beter NIET zeggen tegen iemand met kanker

De Amerikaanse  actrice, zangeres én ervaringsdeskundige in borstkanker Krysta Rodriguez hield in de periode dat ze ziek was een blog bij: krystacouture.com. En daarop beschreef ze onder andere de dingen die je volgens haar beter niet kunt zeggen tegen iemand die kanker heeft, al is het goedbedoeld.  Omdat je vaak onbedoeld nét het verkeerde kan zeggen in deze situatie. Wij zetten ze even op een rijtje:

Lees ook: Creativiteit kun je leren

1. “Het is tenminste vroeg ontdekt.” Hoe vroeg is vroeg genoeg? Elke vorm van kanker gaat om een belangrijke levensverandering met waarschijnlijk een operatie, eventueel chemo, littekens en pijn. Tuurlijk, het kan altijd erger en de één beland inen ander scenario dan de ander. Maar iedereen die gediagnosticeerd is met kanker had dat waarschijnlijk eerder willen weten. Wrijf dat dus niet in.
2. “Ben je bang?” Natuurlijk is de ander bang. Ze hebben een diagnose gekregen die iedereen vreest. Maar, zegt Krysta ze proberen om dapper te zijn. En dan is een leuke en onbevreesde benadering behulpzamer dan dat het negatieve wordt benadrukt. Het helpt niet als je nog eens estra angst toevoegt, en al helemaal niet als de ander net vrolijk of optimisch is.
3. “Mijn problemen lijken nu zo futiel!” Ja, en dat is soms ook zo. Maar dat waren ze daarvoor dan ook al, net zoals de meeste dagelijkse problemen. En alleen nog niet zeggen dat iemand met kanker ineens niet meer geinteressseerd is of niet meer wil luisteren naar verhalen over die verliefdheid of vervelende baas.  Sterker: die verhalen kunnen ook voor afleiding zorgen.
4. “Natalie Portman zag er echt mooi, met een kaal geschoren hoofd.” Ja, maar hoe kon ze ook niet? Nathalie had een haar en make-up team en een hele filmploeg om ervoor te zorgen dat ze er precies zo uitzag zoals het moet. Mensen met kanker hebben een scheermes of tondeuse in hun badkamer en een levensbedreigende ziekte. Die mensen willen helemaal geen kaal hoofd.
5. “Ik zag dit artikel over kanker op Facebook …” Iedereen, van collega’s en oude bekenden tot aan de yogajuf heeft wel ergens een nieuwe manier gelezen om kanker te genezen. Geitenmelk. Slangenhuid. Broccoli. En een deel daarvan kan nuttig of interessant zijn, maar op een gegeven moment moet je als patient ook gewoon vertrouwen op je eigen instinct en de kennis van je artsen. Een teveel aan ongeteste Internet suggesties geeft de ander het gevoel dat ze niet genoeg doen.
6. “Hoe heb je het gekregen?” Ja, echt, dit wordt gevraagd. Maar dat weet je niet als je kanker hebt, en de artsen ook niet. Soms is het leven is gewoon willekeurig, en heb je pech. Deze vraag alleen al stellen gaat over het verleden,in plaats van naar de toekomst te kijken, en het verandert niets aan de huidige situatie. Daarom ook maar niet doen: “ben je niet bang dat je het straks wéér krijgt?’ One step at a time, my friend. Eerst maar eens werken aan genezing.
7. “Dit moet verschrikkelijk voor je zijn!” Kanker is lelijk en willekeurig en maakt levens, gezinnen en relaties kapot Dat is een gegeven. Maar het leven is mooi, met of zonder ziekte. Krysta gaat zelfs zo ver door te stellen dat er momenten in haar leven met kanker gelukkiger waren dan tijdens haar grootste successen. “Vertel me daarom de verhalen van de overlevenden die je kent (we hebben ze allemaal). Laten we praten over hoe freakin ‘geweldig het is om op deze planeet rond te lopen. En laten we dan winkelen voor nieuwe kleren die ik ga dragen met mijn nieuwe borsten!” Kortom: een positieve focus voelt beter voor iedereen.
8. “…” Wat je ook doet, niets zeggen is geen optie. “Ik dacht dat iedereen je wel zou bellen” of “Ik wilde je een beetje ruimte geven” zijn geen goede excuses in deze situaties Je mag gewoon eerlijk zeggen dat je de goede woorden niet hebt, en vragen hoe je kan helpen. Door ervoor de ander te zijn, doe je al heel erg veel. En daar gaat het leven hoe dan ook om, kanker of niet.

Lees ook: Waarom opstaan belangrijker is dan vallen – Levenslessen van Confucius

Foto van Krysta Rodriguez: Matthew Murphy.