Waarom succes in andere dingen zit dan je waarschijnlijk denkt

Succes, wat is dat eigenlijk? Wanneer leid je een succesvol leven? De kans is groot dat je dan voornamelijk denkt aan dingen als geld, een hele goede baan, status. De meeste mensen zijn hun leven lang bezig dat soort dingen na te streven. Omdat dat succes is. Maar, klopt dat eigenlijk wel?

Laatst had ik een gesprek met een vriendin die enigszins in zak en as zat. Ze had namelijk nog niks bereikt, vond ze. Ze was al bijna veertig en ze had nog steeds geen naam en faam geoogst. In tegenstelling tot ‘iedereen’ om haar heen. Maar alles wat zij deed, dat was gewoon gepruts in de marge. Broodwinning en meer niet. Was ze ongelukkig? Nee, helemaal niet. Ze had een fijn huis, een lieve man en eigenlijk geen zorgen. Maar ze was ook niet echt iemand. En dus leed ze, moest ze naar eigen zeggen concluderen, geen succesvol leven. En dat was toch wel een bijzonder bittere pil om te moeten slikken. Want was dat dan alles dat ze uiteindelijk zou achterlaten, een weinig imposante voetafdruk op het slijk der aarde? ‘Hier ligt Liesje. Zij was niemand’. Echt hoor, #epicfail.

Niet lang daarna ging ik op vakantie. Waar haar woorden door mijn hoofd bleven spoken. Omdat ze zo herkenbaar waren. Want ook ik ren al een hele tijd mee in die ratrace in de hoop uiteindelijk te winnen. Wat te winnen? Tja, succes dus. In mijn geval: een Pulitzer. Een bestseller met mijn naam erop. Of in ieder geval een plek aan tafel bij Eva Jinek waarna ik de geschiedenis in kan gaan als Vala de Grote Schrijver. Wat is het anders allemaal waard geweest? Maar toen keek ik eens om me heen. Naar het herfstlandschap dat lag te baden in het gouden zonlicht. Naar mijn drie kinderen die rondscharrelden door de tuin van ons vakantiehuis. Naar mijn man die met een boek op de veranda zat. Kortom, naar mijn leven. Wat, vanuit die hoek bekeken, eigenlijk gewoon geen groter succes had kunnen zijn. Want, wat wil je nou precies nog meer?

Op de één of andere manier is de tendens in de huidige maatschappij dat je niemand bent als je niet een ‘iemand’ bent. Als niet de halve wereld je naam kent, als je geen 150.000 volgers hebt op Instagram, als je niet op z’n minst ergens CEO van bent geweest, of met je kop de tv komt, dan heb je geen succes gehad. Terwijl dat, als je even realistisch bent, natuurlijk enorme flauwekul is. Want uiteindelijk mag er maar een heel klein deel van de mensen bij Matthijs van Nieuwkerk aanschuiven en zelfs daarvan zijn er maar bijzonder weinig wiens naam een week na die uitzending nog coherente associaties oproepen bij mensen. Het leven van verreweg de meeste mensen is weinig meer dan het bovengenoemde gepruts in de marge en dientengevolge eigenlijk van geen enkele betekenis. De vraag is: is dat erg? Het antwoord daarop is simpel: nee, dat is niet erg. Want als je je leven zelf overwegend leuk hebt gevonden, dan is het dus gewoon best wel een succes geweest.

Het leven is niet eenvoudig. Dus heb je het voor elkaar weten te krijgen dat je jezelf iedere dag weer kunt bedruipen, dat je niet onder een brug hoeft te slapen en dat je een handjevol fijne mensen die van je houden om je heen hebt, is dat dan geen prestatie? Ik vind eigenlijk van wel. En dus besloot ik op dat moment, daar, zonder Pulitzer op mijn naam, dat ik mijn leven een succes vind. En dat ik dus niet meer zo nodig hoef. Niet dat ik nu het bijltje erbij neer ga gooien, maar die ratrace, die kunnen ze voortaan rennen zonder mij. Ik hoef niet meer te winnen, want ik héb alles al gewonnen. Succes wordt niet bepaald door wat je voorgeschreven wordt dat je moet bereiken. Het wordt bepaald door hoe gelukkig je bent met wat je al hebt. Als ik straks dood ga zijn er maar heel weinig mensen die weten wie ik was. Maar desondanks zou er het volgende op mijn steen staan: ‘Hier ligt Vala. Zij was niemand, maar had alles’. En dat vind ik toch eigenlijk best wel geslaagd.

Lees ook: Succesvol en gelukkig worden? Volgens de wetenschap doe je het zo