Laat je geest dwalen… en word een gelukkiger mens!

Mindful zijn is heel belangrijk in ons haastige bestaan. Niet alleen maar piekeren over gisteren en morgen, maar in het moment zijn en met aandacht doen wat je doet. Daarnaast is er een ándere me time-oefening die ons heel erg goed zou doen: vaker onze gedachten de vrije loop laten. Meer verbeeldingskracht in je leven doet wonderen.

Als kinderen lieten we ons door alles afleiden. Je kamer opruimen was een onmogelijke taak omdat al de dingen die tevoorschijn kwamen aanleiding waren tot de leukste verhalen in ons hoofd. En opletten op school? Pfff, hoe moeilijk was dat. Ook als volwassene vind ik concentreren nog steeds vrij lastig. Hoe hard we ook proberen te focussen op wat we aan het doen zijn, onze geest is als een ongetemd paard: het wil alle kanten op. Onderzoeken wijzen uit dat we in ongeveer de helft van de tijd met onze gedachten totaal ergens anders zijn dan bij de taak die we uitvoeren.

Het jammere aan de volwassen manier van afdwalen is dat het niet meer groots en associatief is zoals bij kinderen (en opeens stond daar een draak in je kamer die een rondedansje deed tussen je vuile was!), maar grotendeels normatief: hè heb ik die pakketjes nog steeds niet weggebracht, ik had beter voor mezelf moeten opkomen tijdens de vergadering. Of gefocust op wat anderen van ons vinden: hoeveel mensen hebben gereageerd op mijn nieuwe Facebook-status, wat zouden ze van mijn nieuwe broek vinden op mijn werk? Veel van onze afleid-gedachten zijn gericht op het indammen van mogelijke gevaren. Ook wel genaamd: piekeren.

Om die reden zijn we de laatste jaren massaal van het boeddhisme gaan snoepen. Boeddhabeeld in de vensterbank, mindfulness-app op je telefoon. Aandacht op de ademhaling, proberen niet te denken, voor een stukje zen in ons leven. Zodat we niet zoveel piekeren over vroeger of later, maar de dingen die we doen met aandacht doen, leren accepteren, loslaten, gelukkig zijn. Dit is een hele mooie ontwikkeling.

Maar daarnaast zou ik naast aandacht voor mindful zijn ook aandacht willen voor het tegenovergestelde. Dagdromen. Ik denk dat dat elkaar enorm versterkt. Een van de redenen dat het zo moeilijk is ons te richten op het moment, is dat we onszelf zo weinig tijd gunnen om onze gedachten de vrije loop te laten, te dagdromen. En dan bedoel ik dus niet piekeren, maar onze gedachten laten meanderen langs alle verhaaltjes en beelden die langskomen. Dat geeft ruimte aan verfrissende en constructieve gedachten.  Als we dat meer zouden doen, dan zal op andere momenten het focussen en concentreren ook beter gaan.

We leven voor verhaaltjes. In de spaarzame vrije tijd die we hebben duiken we in media die ons verhaaltjes voorschotelen: Facebook, Netflix, boeken, games, roddelpagina’s. Maar in plaats van in van buitenaf geconstrueerde verhalen te duiken, duik eens in je eigen geest. Wat komt er zoal voorbij? In eerste instantie zijn het feitelijke gedachten over gebeurtenissen op het werk of thuis, wat die zei, wat jij antwoordde, wat je nog moet doen. Het zijn smalle gedachtelijnen, die bepaalde patronen volgen, voornamelijk ‘ik had moeten, ‘ik moet nog’, etc. Maar op een geven moment ontstaat er meer ruimte. Ontstaan er verhalen die breder zijn, onduidelijker, meer gebaseerd op een kleur, een geur, een gevoel dat je niet zo goed kunt duiden. Het opent je geest en maakt ruimte voor verhalen waarvan je niet wist dat ze bestonden.

Je geest de vrije loop laten en je verbeelding zijn gang laten gaan is enorm goed voor je. Het helpt je informatie en ervaringen te verwerken. Als ik een tijd mijn gedachten de vrije loop heb laten gaan, voelt het alsof alle indrukken, gedachten, emoties van de laatste tijd ontward worden en in de juiste laatjes in mijn hoofd gestoken. Verder heeft het een positief effect op je verbeeldingskracht, je creativiteit, je inlevingsvermogen. Het geeft je de ruimte om situaties van verschillende kanten te bekijken en het verleden en de toekomst mentaal te onderzoeken. We zitten vaak vast in patronen, bewandelen dezelfde gebaande paden. Je gedachten de vrije loop laten brengt willekeur binnen, de kans om onverwachte dingen te zien en verbinden. Onderzoek heeft aangetoond dat je gedachten laten dwalen verschillende gebieden in de hersenen activeert, die normaal gesproken niet tegelijkertijd actief zijn. Zo ontstaan er opeens verrassende ideeën. Onverwachte inspiratie. Het kan zelfs beter werken dan heel gericht zoeken naar de oplossing voor een probleem; op het moment dat je vrijer gaat associëren, póef, is dat slimme idee daar ineens. Terwijl het in lijkt te gaan tegen ons streven naar efficiëntie, lijkt goede beslissingen nemen enorm gebaat bij zogenaamd ongericht dagdromen.

Hoe halen we het maximale uit onze dagdromen?

– Doe iets wat je bezig houdt maar niet zoveel moeite kost. Wandelen, fietsen, opruimen, iets repareren, breien, puzzelen, tuinieren. En laat die gedachten heerlijk de vrije loop gaan.

– Wees je ervan bewust dat je afgeleid bent. En gá voor die dagdroom. Dan is het geen vlucht maar een actieve keuze. Onderzoek wijst uit dat als je je bewust bent dat je gedachten afdwalen, het nóg beter is voor je creativiteit. Want dan ben je je ook bewust van dat goede idee dat je opeens hebt.

– Blijf ook mindfulness beoefenen. Want ook al lijkt het het tegenovergestelde, uiteindelijk geeft het allebei ruimte aan jezelf zijn, in stilte en met focus, of juist in het volgen van je gedachten.

Mindful dagdromen, ik ga ervoor. Niks tijdsverkwisting; het stimuleert creativiteit en ontspant je geest.

Lees ook: Waarom we (onbewust) allemaal ons eigen hart breken. En dat vandaag nog mag stoppen